Specyfika wyposażenia toalet publicznych

Nie tylko o stelażach, ale i …systemach spłukiwania
Przeglądy:

Łazienki czy toalety są miejscami, które mają być ładne, praktyczne, czyste i zadbane niezależnie czy jest to toaleta obok naszej sypialni, toaleta na stacji benzynowej czy w wielkopowierzchniowej galerii handlowej. Czy toalety publiczne różnią się od toalet w naszych domach prywatnych? Czy są jakieś szczegółowe wymagania dotyczące toalet publicznych? Takie pytania powinien postawić sobie, każdy kto posiada obiekt użyteczności publicznej lub będzie projektował bądź budował toalety publiczne. 

Wymaganie dotyczące toalet publicznych są podobne jak dla toalety prywatnej. Wytyczne dotyczące toalety dla niepełnosprawnych reguluje rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Z kolei Warunki Techniczne określają wymagania dotyczące pomieszczenia takie, jak minimalne wymiary, ale także wyposażenie jakie powinno się tam znaleźć: liczba umywalek, toalet czy pisuarów w zależności od liczby osób korzystających z nich w danym okresie. Toalety publiczne różnią się od tych prywatnych wyposażeniem, a także obsługą elementów wyposażenia. Wchodząc do toalety publicznej oczekujemy, by przestrzeń była ergonomiczna, a urządzenia higieniczne i proste w obsłudze. Dla inwestora bardzo istotnym elementem jest z kolei, by koszty eksploatacji były jak najniższe. Coraz powszechniej stosowana w naszym życiu elektronika umożliwia także w toaletach publicznych zwiększenie wygody użytkowania, zwiększenie higieny, a także obniżenie kosztów eksploatacji.

Stelaże do WC, umywalek, pisuarów – kilka ciekawostek

Najczęściej zauważaną różnicą pomiędzy toaletą prywatną, a publiczną jest ich wyposażenie. W toaletach publicznych znajdziemy np. pisuar, czy toaletę dla osób niepełnosprawnych z wyposażeniem, które umożliwi swobodne korzystanie z niej bez przeszkód architektonicznych, z ułatwieniami takimi jak poręcze i pochwyty.
Czy stelaże mogą ułatwić montaż i użytkowanie toalet publicznych? W toalecie dla niepełnosprawnych miska ustępowa powinna być na innej wysokości, takiej która ułatwi osobie korzystającej z wózka inwalidzkiego. Wysokość górnej krawędzi miski dla niepełnosprawnych powinna być o 8 cm wyżej niż miski standardowej, która wynosi 40 cm.

Stelaże do montażu misek ułatwiają montaż samej miski, ale specjalne konstrukcje mogą ułatwić dostosowanie, nawet istniejącej toalety do wymogów stawianych toaletom dla niepełnosprawnych.

Technika stosowana w specjalnych stelażach do przyborów sanitarnych umożliwia zmianę wysokości przyboru, tym samym zapewniając dostosowanie ich do zaistniałej potrzeby. Toalety publiczne w szpitalach, domach opieki, a nawet stacjach benzynowych mogą być tym samym uniwersalne. Za pomocą specjalnego mechanizmu następuje dostosowanie wysokości  ceramiki do potrzeb osoby korzystającej z toalety.

Ważna w toaletach dla niepełnosprawnych jest także długość miski, uchwytów oraz ich wysokość.
W zakresie tematyki wysokości misek dla niepełnosprawnych kwestia jest oczywista i uzasadniona. W zakresie długości miski dla niepełnosprawnych problem jest „głębszy”. Dłuższa miska ma ułatwić przesiadanie się z wózka na toaletę i odwrotnie. Warto wiedzieć, że dłuższa miska jest jednak  utrudnieniem dla osób które mają problem z napięciem mięśniowym odcinaka lędźwiowego. Wyposażenie toalet dla niepełnosprawnych stanowi także umywalka. Umywalka dla niepełnosprawnych jest płytsza i szersza w porównaniu ze standardowymi. Ważniejszym od kształtu umywalki jest jej odpowiednie zamocowanie i podłączenie, tak by osoba na wózku mogła z niej wygodnie korzystać. Zgodnie z normą, powinno się pozostawić co najmniej 67 cm wolnej przestrzeni pod umywalką. Aby uzmysłowić sobie jak duża jest to przestrzeń, powiem, że standardowa wysokość podejścia kanalizacyjnego do umywalki jest na wysokości 50-55 cm od posadzki. W przypadku umywalki dla niepełnosprawnych dół syfonu nie może być niżej niż wspomniane 67 cm od posadzki. Umywalkę dla niepełnosprawnych wyposaża się w specjalny syfon podtynkowy, który nie zabiera tak dużo miejsca pod umywalką. Konstrukcja specjalnego stelaża z syfonem podtynkowym, a także konstrukcjami obok, służącymi do zamocowania poręczy ułatwią budowę toalety dla niepełnosprawnych.

Elektronika w toaletach publicznych kluczowym elementem… higieny 

Poruszając temat toalet publicznych nie sposób pominąć jednego z najważniejszych tematów, a mianowicie elektroniki. Sterowanie elektroniczne spłukiwaniem umożliwia zwiększenie higieny w toaletach publicznych, a ponadto dzięki coraz bardziej zaawansowanej technice ogranicza zużycie wody.
Korzystając z toalety publicznej, za pomocą klasycznego mechanicznego przycisku, dotykamy miejsca używanego przez wielu poprzedników, a także musimy zdecydować o wyborze małego czy pełnego spłukania. Elektronika pozwala nam na bezdotykowe uruchomienie spłukiwania toalety. Coraz częściej to elektronika decyduje o ilości wody, która trafi do toalety, skutecznie usuwając nieczystości z miski. W toaletach publicznych spotykamy się z elektroniką, która reaguje na nasze pole magnetyczne. Zasada jest podobna jak w ekranach dotykowych smartfonów czy komputerów z tą różnicą, że czułość jest znacznie większa ok. 2-8 cm. Zbliżenie ręki powoduje uruchomienie spłukiwania. W takim przypadku to my decydujemy o wyborze spłukiwania pełnego i oszczędnego. Na płytce uruchamiającej mamy piktogramy oznaczające spłukiwanie pełne i oszczędne.
Innym typem elektroniki, którą znajdujemy w toaletach publicznych jest elektronika wykorzystująca promienie podczerwieni. Pierwsze rozwiązania elektroniczne bazujące na „podczerwieni” wyzwalały spłukiwanie pisuarów czy misek ustępowych po wejściu w wiązkę promieni. Często zdarzało się, że przechodząc przed rzędem pisuarów wszystkie się uruchamiały. Obecnie elektronika jest już tak zaawansowana, że przypadki uruchomienia niezamierzonego praktycznie się nie zdarzają, a elektronika może decydować nawet o ilości wody potrzebnej do spłukania. Takie rozwiązanie ma np. firma Viega w płytkach uruchamiających Visign for Public. W przypadku gdy osoba korzystająca z toalety będzie dłużej niż 8 sekund w odległości większej niż 3 cm, a mniejszej niż 55 cm od płytki uruchamiającej rozpocznie się procedura przygotowawcza do spłukiwania.

O ilości wody spłukującej decyduje czas przebywania na toalecie. Jeśli czas przebywania przed płytką uruchamiającą będzie wynosił do 30 sekund (ustawienie fabryczne) wówczas zostanie uruchomione małe spłukiwanie. W przypadku przebywania na toalecie dłużej niż 30 sekund nastąpi tak zwane spłukanie pełne – 6 l. Spłukiwanie pełne i oszczędne w toaletach to standardowo 3/6 l. Jednak coraz częściej stosowane są mniejsze ilości wody spłukującej i sterowanie elektroniczne umożliwia tak w miskach ustępowych, jak i w pisuarach zmniejszenie ilości wody spłukującej.

Spłukiwanie pisuarów, czyli specyfika łazienkach publicznych

Pisuary były pierwszymi elementami sanitariatów publicznych wyposażanymi w elektroniczne systemy spłukujące. Pierwszym rozwiązaniem i najbardziej powszechnie stosowanym są promienie podczerwieni. Podobnie jak w omówionym wyżej przykładzie misek ustępowych, tak w przypadku pisuarów wyzwolenie procedury spłukiwania pisuaru następuje po odpowiednio długim przebywaniu w zasięgu promieni podczerwieni wysyłanych przez płytkę uruchamiającą. O ilości wody spłukującej decyduje czas otwarcia elektrozaworu i jest w większości przypadków ustawiana w zakresie 1-3 l. Niestety elementy uruchamiania promieniami podczerwieni uszkadzane są często przez wandali. Najnowszym rozwiązaniem spłukiwania elektronicznego pisuarów jest technika sensorowa. Zaletą takiego rozwiązania jest ukrycie wszelkich elementów elektroniki pod pisuarem. Jest to więc rozwiązanie wandaloodporne. Spłukiwanie uruchamia umieszczony w syfonie czujnik, który wyczuwa zmianę temperatury i pH. Stała temperatura jest informacją o bezczynności do momentu zmiany temperatury wraz z pH lub zaniku wody w syfonie. Rozwiązanie takie zabezpiecza, także przed wysychaniem wody z syfonu, uzupełniając ją automatycznie.

Innym typem elektronicznego uruchamiania spłukiwania przy pisuarach jest technika radarowa stosowana np. przez firmę Villeroy & Boch. Podobnie jak w przypadku techniki sensorowej i w tym przypadku cała elektronika jest schowana za pisuarem. Rozpoczęcie procedury spłukiwania zaczyna się w momencie odpowiednio długiego przebywania przed pisuarem.

Dobierając wyposażenie toalety publicznej powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na dobór materiałów i urządzeń. Należy zwrócić uwagę na specyfikę miejsca (szkoła, stacja benzynowa, a może restauracja hotelowa). Znając specyfikę, dobieramy elementy wyposażenia, typ uruchamiania spłukiwania czy sterowania bateriami umywalkowymi. W toaletach publicznych szczególnie ważna jest trwałość wyposażenia i koszty eksploatacji. Często więcej inwestując, w efekcie końcowym płacimy mniej.

Fot. Viega

Bezpłatna prenumerata