Rury i izolacje w ogrzewaniu płaszczyznowym

Najpopularniejsze rozwiązania na rynku
Przeglądy:

Wydawałoby się, że w tak znanych i dopracowanych systemach jak systemy ogrzewania płaszczyznowego niewiele da się już zmienić, a jednak… Jeszcze kilkanaście lat temu królowały rury PEX/Al/PEX, dziś praktycznie nie ma producenta, w którego ofercie nie byłoby rury pięciowarstwowej ze środkową warstwą EVOH. Firmy wprowadzają też nowe rozwiązania w izolacjach, czy całe systemy dedykowane do konkretnych obiektów bardzo różnego przeznaczenia, systemy zróżnicowane np. pod pracy pod różnym obciążeniem. Ciekawe nowości pojawiają się w rozdzielaczach i innych elementach systemu. Warto przyjrzeć się choć kilku z nich, a więc czas na… rury i izolacje.

Rury z warstwą EVOH
Są chyba obecnie najpopularniejszymi rurami stosowanymi w ogrzewaniu podłogowym. Rury sprzedawane są najczęściej w dużych zwojach od 200 nawet do 500-600 m. Ma to niebagatelne znacznie, w dużych domach bowiem zużywa się nawet do 1 km rury, a więc przy takich zwojach minimalizuje się ilość odpadów (strat materiałowych). To z kolei oznacza niższy koszt.
Standardowe średnice tych rur to 16 mm, zależnie od producenta dostępne są jednak także inne średnice w zakresie 14-20 mm.
Najpopularniejsze są rury PERT/EVOH/PERT oraz rury PEXc/EVOH/PEXc. W obu rozwiązaniach środkową warstwę stanowi powłoka antydyfuzyjna EVOH (alkohol etylowinylowy). Jest to doskonała 100-procentowa bariera zapewniająca szczelność przed dyfuzją tlenu i zabezpieczająca w ten sposób instalację przed korozją. Wewnętrzna warstwa PERT lub PEXc jest odporna na wysoką temperaturę i kontakt z medium o właściwościach agresywnych i korozyjnych, zewnętrzna ochronna warstwa także z PERT lub PEXc zabezpiecza z kolei rurę przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. zarysowanie na budowie, czy ścieranie). Pomiędzy poszczególnymi warstwami występuje spoiwo dodatkowo wzmacniające konstrukcję rury. Ze względu więc na liczbę warstw rury te często są nazywane 5-warstwowymi i oznaczane u wielu producentów nazwą rury z symbolem 5S.
O wyjątkowości rur świadczy metoda wytwarzania, w której wszystkie warstwy są wytłaczane jednocześnie. Rury są wytrzymałe, elastyczne, co umożliwia łatwe wykonywanie zmian kierunku i zakrętów w ogrzewaniu podłogowym, mają pamięć kształtu, więc po wygięciu wracają do poprzedniego kształtu. Stosowane są głównie w ogrzewaniu niskotemperaturowym ze względu na parametry pracy: temperatura do 70°C (niektórzy producenci dopuszczają do 90°C) i ciśnienie do 6 bar (lub do 8 bar). W porównaniu więc z np. rurami PERT/ AL/ PERT o parametrach pracy 95°C i 10 bar stosowanymi w systemach o wyższej temperaturze czynnika grzewczego, rury z EVOH doskonale sprawdzają się w praktyce właśnie w ogrzewaniu płaszczyznowym. Są one zdecydowanie tańsze od rur z warstwą aluminium i lepiej się układają nawet w niskiej temperaturze.
O trwałości i niezawodności 5-warstwowych rur z warstwą EVOH świadczy gwarancja producentów, udzielana na okres od kilku do nawet 30 lat na samą rurę.

Rury PEXC i PERT² z warstwą EVOH w systemie KAN‑therm ultraLINE (Fot. KAN‑therm)
Fot. KAN‑therm

Płyty izolacyjne
Zależnie od producenta systemu ogrzewania podłogowego/płaszczyznowego oferta izolacji może być różna. Generalnie jednak wspólną cechą jest podział izolacji na te dedykowane do instalacji podłogowych wykonywanych metodą mokrą z wylewką betonową (jastrychową) i metodą suchą.
Oczywiście funkcjonują również klasyfikacje izolacji ze względu na przeznaczenie, szczególnie w odniesieniu do nowych (tu najczęściej można zastosować wiele izolacji) czy do remontowych budynków, w których ważna jest ograniczenie wysokości nowej podłogi i sposób jej wykonania w odniesieniu do konstrukcji budynku. Producenci oferują też specjalne systemy izolacji (często całe systemy ogrzewania płaszczyznowego) do obiektów o innym przeznaczeniu, niż mieszkalne, jak: przemysłowe, hale magazynowe, hale sportowe itp., głównie jest to podyktowane faktem, że w obiektach takich systemy mogą mieć inne obciążenie i warunki pracy.

Systemy pod nazwą tacker
Chociaż u różnych producentów różnie się one nazywają, istota jest jedna: metoda mokra wykonania grzejnika podłogowego i użycie trackera. Elementem mocującym rury grzewcze do izolacji termicznej są spinki/klipsy tworzywowe, montowane do styropianu z wykorzystaniem specjalnego narzędzia – tackera. W systemie tym stosuje się systemowe płyty izolacyjne pokryte folią. Folia może być różna np. teksturowana, metalizowana lub laminowana i jest na trwale sklejona z izolacją. Grubość izolacji to standardowo 20, 25, 30 mm, szerokość płyt 60-100 cm. Płyty izolacyjne są najczęściej rolowane. Odpowiednia podziałka (nadrukowana kratownica) na folii pomaga utrzymać właściwe odległości między rurami.
Warto zaznaczyć, że ten rodzaj ogrzewania podłogowego dość ciężki – jego waga z wylewkami betonowymi sięga nawet 120-130 kg/m2.
Ten system izolacji jest powszechnie stosowany w budownictwie jednorodzinnym, wielorodzinnym, użyteczności publicznej, a nawet w budownictwie gospodarczym.

Systemy z wypustkami
Również stosuje się w instalacjach podłogowych wykonywanych metodą mokrą. Elementem mocującym rury grzewcze są specjalnie wyprofilowane, tworzywowe lub styropianowe wypustki, znajdujące się na powierzchni izolacji termicznej. Wielu producentów w ramach systemów z wypustkami oferuje szeroką gamę izolacji termicznych. Dostępne też są różne grubości izolacji. Płyty z wypustkami składają się najczęściej z dwóch warstw. Dolna to płyta styropianowa z wypustkami. Górną tworzy odporna na uderzenia folia np. polietylenowa nałożona na wypustki. Dzięki swojej konstrukcji izolacje z wypustkami zapewniają szybki i łatwy montaż bez narzędzi oraz oszczędność wylewki jastrychowej. I tu podobnie, jak w systemach z tackerem, dostępne są różne grubości izolacji umożliwiające takie jej dobranie, by spełnić warunków izolacyjności przegrody budowlanej zgodnie z obowiązującymi wytycznymi.

Fot. Roth
Fot. Tece

Systemy do budynków drewnianych i lekkich konstrukcji
Suche systemy ogrzewania połogowego zostały zaprojektowane do specjalnych zastosowań, generalnie w budownictwie, w którym konstrukcja nie może być poddawana dużym obciążeniom pochodzącym od betonowej tradycyjnej wylewki. Dedykowane są więc głównie do starych remontowanych budynków lub nowych budowanych w technologii lekkiej z drewnianym stropem na legarach. Płyta izolacyjna do suchej zabudowy charakteryzuje się niewielką grubością i doskonale sprawdza się w miejscach, gdzie ograniczona jest docelowa wysokość podłogi.
Płyty izolacyjne do ogrzewania podłogowego systemu suchego składają się najczęściej z płyty styropianowej, płyty promieniującej, rury grzewczej i czasami jeszcze folii PE. Zależnie od producenta płytę promieniującą stanowi np. blacha aluminiowa, lamele/profile stalowe lub aluminiowe. To właśnie płyty promieniujące zapewniają równomierne przekazywanie ciepła z rur do podłogi. Płyty izolacyjne tego systemu mają specjalne rowki, w których umieszczana jest rura grzewcza przykrywana następnie płytami z suchego jastrychu lub innymi płytami podłogowymi o grubości zależnej od projektowanego obciążenia użytkowego podłogi.
Konstrukcja jest lekka o przeciętnym ciężarze około 20-35 kg/m2 (niektórzy producenci podają nawet niższe wartości). Dodatkowo lekka konstrukcja systemu sprawia, że reakcja na zmiany temperatury następuje szybciej niż w konwencjonalnych systemach ogrzewania podłogowego.

Systemy inne niż powyższe
Producenci oferują też inne niż wymienione typowe systemy izolacyjne.
W ogrzewaniach podłogowych można zastosować specjalne listwy najczęściej tworzywowe przeznaczone do mocowania rur. Na rynku jest kilka wariantów listew tworzywowych, które można dobierać w zależności od potrzeb i charakteru inwestycji np. listwy tworzywowe korytkowe do mocowania rur o konkretnej średnicy czy listwy tworzywowe modułowe umożliwiające montaż rur o różnych zakresach średnic. Co ciekawe listwy te znajdują szerokie pole zastosowań, można je bowiem używać na płytach izolacyjnych zastępują wtedy tracker i spinki w metodzie mokrej, ale też stosować na istniejącej podłodze bez izolacji.
Niektórzy producenci oferują systemy do montażu rur z rzepem. Są tu rozwiązania z samoprzylepną matą o małej grubości 6 mm, na której mocuje się rury o średnicy 16 mm owinięte taśmą z rzepem. Dedykowane są wtedy do modernizowanych obiektów i nie na konieczności kucia posadzki. U innych producentów są to specjalne panele składające się z folii przymocowanej na płycie EPS, przeznaczone do rur na „rzep”.
Przeglądając ofertę rynkową systemów ogrzewania podłogowego, każdy wykonawca jest w stanie dobrać system ogrzewania podłogowego, który doskonale sprawdzi się we właśnie realizowanym obiekcie. Nie sposób wymienić wszystkich dostępnych rozwiązań, bo producenci oferują systemy i rury pod nazwami własnymi z rozwiązaniami właściwymi dla danego systemu. Czasami różnice między systemami to dedykowany jastrych, konkretny element izolacji, rodzaj mocowania rury do izolacji, konstrukcja izolacji czy sposób jej układania.
Dobrze jednak, że jest w czym wybierać.

Fot. KAN‑therm

Bezpłatna prenumerata