Klasa energetyczna pomp ciepła: sztuczka marketingowa czy realny wpływ na obniżenie rachunków?

Jakość, cena, marka sprzętu i jak najniższe koszty użytkowania – na to przede wszystkim klienci zwracają uwagę, stojąc przed wyborem pompy ciepła. Informacje dotyczące konkretnej marki, jakości i cen urządzeń można uzyskać od autoryzowanych instalatorów, którzy na co dzień mają do czynienia z pompami ciepła różnych producentów. Warto zwrócić uwagę na koszty użytkowania, które zawsze są indywidualną kwestią. W tym obszarze producenci/importerzy pomp ciepła próbują różnych marketingowych sztuczek, by klient uwierzył, że dzięki konkretnemu urządzeniu ich rachunki będą niższe.

Co mówi klasa efektywności energetycznej pompy ciepła?
Etykiety energetyczne urządzeń elektrycznych są używane od dawna i są użytecznym narzędziem do porównywania podstawowych parametrów technicznych urządzenia. Od 26 września 2015 roku obowiązkiem posiadania etykiety energetycznej objęte zostały również pompy ciepła. Wymagania dotyczące etykiet są regulowane przez Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2009/125/WE, określającą ogólne zasady ustalania wymogów dla produktów związanych z energią, a także przez rozporządzenia 811/2013 i 813/2013 oraz 2017/1369, które precyzują wygląd i sposób wyznaczania etykiet energetycznych dla różnych rodzajów urządzeń grzewczych.
W przypadku pomp ciepła wprowadzono obowiązek podawania na etykietach dodatkowych informacji dotyczących warunków pracy urządzenia.
To przede wszystkim temperatura zasilania instalacji dla dwóch podstawowych rodzajów ogrzewania – płaszczyznowego (35°C) oraz grzejników średniotemperaturowych (55°C). Temperatura zasilania ma kluczowy wpływ na efektywność pracy pomp ciepła, dlatego klasy energetyczne wyznaczane są dla każdej z tych wartości temperatury oddzielnie.
Od 26 września 2019 roku nastąpiły zmiany w etykietach urządzeń grzewczych centralnego ogrzewania – najwyższa klasa energetyczna oznaczona jest obecnie jako A+++.

Plus dla marketingowców, a co z oszczędnościami?
Efektywność energetyczna to kluczowy czynnik, na który inwestor zwraca uwagę, wybierając urządzenia do domu. Pompy ciepła stały się popularnym rozwiązaniem w dziedzinie ogrzewania i chłodzenia, a klasa efektywności energetycznej jest jednym z kluczowych wskaźników jakości tych urządzeń. Niestety, w ostatnich czasach pojawiły się obawy, że niektórzy producenci/importerzy mogą prezentować nieprawdziwe informacje dotyczące klasy A+++.
Coraz częściej producenci pomp ciepła informują, że ich urządzenia mają najwyższą klasę energetyczną. Zdarza się, że w materiałach marketingowych (czyli de facto najczęściej trafiających do świadomości klienta) pokazują oznaczenia A+++, nie precyzując jednoznacznie, że klasa ta dotyczy tylko temperatury zasilania 35°C (ogrzewanie płaszczyznowe). W wyższej temperaturze urządzenie ma klasę A++. Inwestor ma przekonanie, że wybiera urządzenie o najwyższych parametrach, a finalnie otrzymuje sprzęt o sprawności niższej nawet o 20%.

Ciągły rozwój dla większych oszczędności klienta
W tym miejscu warto spojrzeć na przykłady dobrych praktyk. Pompy ciepła JBG HT, produkowane przez polskiego producenta, są urządzeniami, które mają certyfikat klasy A+++/A+++.
Wyższą sprawność osiągnięto przede wszystkim przez optymalizację oprogramowania sterowników urządzeń. Dzięki implementacji nowych algorytmów pompy ciepła JBG HT działają znacznie wydajniej. Badania potwierdziły, że sprawność urządzenia wzrosła nawet o 20% w porównaniu do wcześniejszych parametrów. Dla klienta końcowego mniejsze zużycie energii oznacza wyraźną oszczędność w kosztach użytkowania.
Najwyższą możliwą klasę efektywności energetycznej JBG HT potwierdzono w HLK Stuttgart, certyfikowanym, niemieckim ośrodku badawczym urządzeń grzewczych. Rygorystyczne testy wykazały, że pompy ciepła JBG HT cechują się najwyższą sprawnością i mają klasę A+++, zarówno dla temperatury zasilania 35°C, jak i dla 55°C.
Innym wskaźnikiem mierzącym efektywność pomp ciepła jest SCOP (ang. System Coefficient od Performance). Określa on ile razy więcej energii cieplnej produkowane jest przez pompę ciepła w stosunku do dostarczonej do niej energii elektrycznej. Im wyższy SCOP, tym urządzenie jest bardziej wydajne, co ma bezpośrednie przełożenie na koszty jego użytkowania. Dzięki optymalizacji pomp ciepła JBG HT ich wskaźnik SCOP wynosi 5,39 i 3,98 (dla pompy ciepła JBG HT 15K, w temperaturze zasilania 35°C oraz 55°C). Jest to wynik stawiający JBG HT w czołówce producentów pomp ciepła, jeśli chodzi o efektywność energetyczną.
Pompy ciepła JBG HT zostały również przystosowane do pracy z inteligentnymi sieciami energetycznymi – Smart Grid Ready.
Pompy ciepła JBG HT są także przyjazne dla środowiska. Czynnikiem chłodniczym, stosowanym w tych urządzeniach, jest propan (R290), nieprzyczyniający się do degradacji warstwy ozonowej i mający znikomy wpływ na efekt cieplarniany (GWP = 3). W 2026 roku w życie mogą wejść unijne przepisy, które zakazywać będą używania innych, nieekologicznych czynników chłodniczych, takich jak R404A (GWP = 3922) czy R410A (GWP = 2088), wciąż powszechnie stosowanych w pompach ciepła innych producentów.

Podsumowując – producenci starają się, by pompy ciepła były coraz bardziej efektywne, energooszczędne i ekologiczne. W procesie wyboru odpowiedniej pompy ciepła klient powinien zwracać szczególną uwagę na klasę efektywności energetycznej urządzenia (dla 35°C oraz 55°C), na wskaźnik SCOP, a także na wpływ urządzenia na środowisko naturalne. Przełoży się to na realne oszczędności podczas długoletniego użytkowania urządzenia.