Wentylacja mechaniczna to rozwiązanie zyskujące na popularności wśród coraz większej liczby właścicieli i użytkowników budynków jedno – i wielorodzinnych. Obserwuje się stały wzrost wiedzy dotyczącej stosowanych rozwiązań, technologii oraz ich wad i zalet. Producenci najnowocześniejszych układów wyposażają swoje urządzenia i systemy w „nowinki techniczne” oraz technologiczne umożliwiające łatwiejszą pracę z urządzeniem, a także jego użytkowanie. Wszystkie nowości ułatwiają więc życie każdemu, kto ma kontakt z domowym rekuperatorem – od producenta, poprzez dystrybutora, dostawcę, instalatora a w końcu samego użytkownika.
Rozwój rekuperatorów w ostatnich latach to przede wszystkim uproszczenia systemów. Na rynku obserwuje się bowiem trend prowadzący do zmniejszenia skomplikowania układów wentylacji mechanicznej w domach jedno- i wielorodzinnych. Jest on forsowany zarówno przez producentów, prześcigających się w innowacjach, jak również – coraz częściej jest on zgodny z oczekiwaniami klientów.
Rozwiązaniem, świetnie wpisującym się w trend uproszczeń jest stosowanie elastycznych kanałów wentylacyjnych zamiast kanałów tradycyjnych. Tego typu kanały to przewody wentylacyjne o względnie małym przekroju, wykonane z tworzywa sztucznego, najczęściej polietylenu. Obsługują one ograniczoną ilość powietrza – najczęściej do 30 m3/h.
Na zdjęciu 1 przedstawiono przykładowe elastyczne kanały wentylacyjne, wykonane z tworzywa sztucznego.
Obserwuje się stopniowe wypieranie kanałów tradycyjnych przez kanały elastyczne w segmencie budownictwa jednorodzinnego. Jest to podyktowane przede wszystkim cechami, które eliminują wady kanałów tradycyjnych.
Argumenty za stosowaniem kanałów elastycznych
Zalety elastycznych kanałów wentylacyjnych z tworzywa sztucznego:
– łatwy i szybki montaż,
– brak konieczności stosowania kolan przy zmianie kierunku prowadzenia kanału,
– możliwość wpięcia więcej niż jednego kanału do skrzynki rozprężnej,
– prosta logistyka – dostawa na palecie,
– całkowita odporność na korozję,
– wysoka wytrzymałość mechaniczna – możliwość zalania w podłodze,
– podwyższone standardy higieniczne,
– lepsza izolacja akustyczna,
– wysoka sztywność przekroju,
– niskie opory przepływu,
– niska masa.
Powyższe zalety uwidaczniają się mniej lub bardziej w zależności od tego, z jakim produktem oraz z jakim producentem pracujemy. Na szczególną uwagę zasługują dwa pierwsze punkty. Kanały elastyczne pozwalają na montaż znacznie prostszy, niż w przypadku kanałów tradycyjnych. Co za tym idzie, montaż taki staje się krótszy – zysk z takiego stanu rzeczy jest oczywisty zarówno dla instalatora, jak i inwestora.
Dużą zaletą kanałów jest możliwość ich swobodnego prowadzenia, a wynika to z ich elastyczności. Poprzez swobodę prowadzenia rozumie się brak konieczności prowadzenia kanałów równolegle i prostopadle do kierunku wypływu powietrza z rozdzielacza. Kierunek oraz wysokość ułożenia kanału można prawie dowolnie formować w zależności od sytuacji na obiekcie. Na zdjęciu 2 przedstawiono kanały wentylacyjne, wychodzące z jednego rozdzielacza o różnych kierunkach i wysokości ułożenia.
Zdjęcie 2 obrazuje jeszcze jedną ważną zaletę – brak konieczności stosowania kolan przy zmianie kierunku, czyli tzw. skręcaniu nitką kanału. Zamiast stosowania kolan w tradycyjnych systemach kanałów wystarczy jedynie odgiąć kanał i skierować w pożądanym kierunku – umożliwia to elastyczność przewodu. W przypadku zastosowania kanałów tradycyjnych, należałoby zastosować dwa kolana – w dół i w bok. W przypadku kanału elastycznego – zero.
2 Przykładowe ułożenie elastycznych kanałów wentylacyjnych WOLF
Systemy kanałów elastycznych to też montaż bezklejowy, na tzw. wcisk czy zatrzask. Na zdjęciu 3 przedstawiono przykład połączenia kanałów z rozdzielaczem powietrza.
Każde z takich połączeń wyposażone jest w uszczelkę i pierścień mocujący, dzięki czemu uzyskuje się pełną szczelność połączenia. Dodatkowo istnieje możliwość rozłączenia kanałów np. w przypadku pomyłki lub zmiany koncepcji już w trakcie instalacji (np. na skutek kolizji z innym instalacjami). Długość kanałów można dowolnie dopasowywać poprzez odcięcie odpowiedniego odcinka z rolki za pomocą specjalnego noża. Jeżeli po zakończonej pracy okaże się, że do dyspozycji pozostaje jeszcze np. 2 m.b. kanału można wykorzystać go na kolejnej inwestycji, łącząc z innym kanałem za pomocą specjalnej mufy, pierścieni łączących oraz uszczelek. Kanały elastyczne charakteryzują się niską masą, dzięki czemu nie wymagają specjalnego, umocnionego montażu pod stropem.
Na wyszczególnienie zasługuje również uproszczona logistyka – kanały elastyczne mogą być dostarczane (w zależności od producenta) w tzw. rolkach, czyli w zwojach, na palecie. Umożliwia to prosty transport oraz późniejsze przechowywanie przed montażem. Na zdjęciu 4 pokazano rolkę kanałów wentylacyjnych przygotowanych do transportu i przechowywania.
Ograniczenia stosowania kanałów elastycznych
Jak każde urządzenie czy system, oprócz zalet kanały elastyczne wykonane z tworzywa sztucznego mają również wady. Wady elastycznych kanałów wentylacyjnych to m.in.:
– ograniczona ilość obsługiwanego powietrza – do ok. 30 m3/h na nitkę,
– są niestety czułe na błędy instalatorów – w dużych obiektach, jeżeli instalacja nie zostanie przemyślana, mogą występować problemy z regulacją. Najczęściej jest to jednak możliwe do usunięcia.
4 Trzy rolki kanałów wentylacyjnych o długości 50 m każda marki WOLF
Przede wszystkim kanały tekstylne ze względu na swoją budowę są w stanie obsłużyć ograniczoną ilość powietrza. Wiąże się to z docelowym zastosowaniem kanałów. Są one przeznaczone głównie do domów jednorodzinnych oraz mniejszych domów wielorodzinnych. W większych obiektach okazać się może niemożliwe zastosowanie kanałów elastycznych wykonanych z tworzywa sztucznego.
Drugą wadą, de facto wynikającą z zalety jest czułość instalacji na błędy instalatorów. W myśl wspomnianego wcześniej trendu upraszczania instalacji usunięto z systemów kanałów elastycznych większość elementów regulacyjnych. Regulacje przeprowadza się za pomocą elementów nawiewnych oraz specjalnych kryz dławiących w rozdzielaczach (jak to ma miejsce np. w systemach WOLF). Renomowani producenci oferują dodatkowe elementy regulacyjne, takie jak klapy i przepustnice – są one jednak mało popularne i stosowane tylko w wyjątkowych przypadkach. Stąd też system oparty o tego typu kanały wymaga zaplanowanej i przemyślanej instalacji. Może okazać się, że instalacji już wykonanej nie można wyregulować. Na zdjęciu 5 przedstawiono przepustnicę regulacyjną przeznaczoną do pracy z kanałami elastycznymi.
5 Przepustnica regulacyjna przeznaczona do kanałów elastycznych marki WOLF
Reasumując…
Kanały elastyczne wykonane z tworzywa sztucznego są rozwiązaniem stosunkowo nowym, którego grono zwolenników stale rośnie. Przeznaczone są do pracy w systemie dystrybucji powietrza na rzecz wentylacji mechanicznej.
Jak każde rozwiązanie, mają zarówno zalety, jak i wady. Mogą znacznie ułatwić prace, uprościć instalacje, podnieść komfort korzystania z rekuperacji domowej. Należy jednak pamiętać, że przystępując do pracy z nimi, należy wyposażyć się w niezbędną wiedzę na ich temat oraz wybrać producenta z odpowiednim zapleczem produktowym oraz merytorycznym.