Nowa przeciwpożarowa klapa odcinająca FKA2-EU to odpowiedź firmy TROX na rosnące wymagania rynku w zakresie ochrony i bezpieczeństwa pożarowego oraz regulacji formalno-prawnych, jakie niesie ze sobą unifikacja europejska norm i standardów wyrobów budowlanych.
Zgodnie z literą prawa…
Zgodnie z krajową ustawą o wyrobach budowlanych (Dz.U. 2004, Nr 92, poz. 881 z późn. zmianami) urządzenia objęte normami zharmonizowanymi mogą być wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku wyłącznie zgodnie z rozporządzeniem unijnym nr 305/2011 (art. 5.1 ww. ustawy), a więc na podstawie prawidłowo sporządzonej Deklaracji Właściwości Użytkowych.
Wystawienie Deklaracji Właściwości Użytkowych (DWU) dla klap przeciwpożarowych jest oświadczeniem producenta, że jego wyrób ma szereg wymienionych w deklaracji zasadniczych charakterystyk oraz spełnia wszelkie wymogi produktu opisanego europejską normą PN-EN 15650, regulującą w sposób ścisły nie tylko obszar jego zastosowania, ale również metodykę badań oraz kryteria oceny klap w odniesieniu do deklarowanych cech urządzenia.
W praktyce oznacza to, że aplikacje przewidziane dla danej klapy będą zależały od rodzajów badań, jakie zostały przeprowadzone w notyfikowanej jednostce oceny oraz specyfiki warunków, w jakich były one wykonane. Szczegóły dotyczące sposobu testowania klap, kryteriów oceny oraz zakresu bezpośredniego zastosowania wyników badania do celów praktycznych (zastosowanie na budowie) zostały zawarte w referencyjnej normie PN-EN 1366-2:2015-08. Przyjrzyjmy się z bliska zapisom tej normy i zastanówmy nad ich właściwą interpretacją, aby móc odpowiedzieć na inżynierskie pytanie „gdzie i jak mogę zainstalować klapę przeciwpożarową mając w ręku jej deklarację właściwości i instrukcję montażu?” oraz „jakie ograniczenia będą mnie przy tym obowiązywały?”.
Zawsze w układzie z konstrukcją wsporczą
Przede wszystkim należy mieć na uwadze fakt, że urządzenie zwane przeciwpożarową klapą odcinającą rozpatrywane jest zawsze w układzie z konstrukcją wsporczą, czyli ścianą lub stropem stanowiącym element oddzielenia przeciwpożarowego i tylko w odniesieniu do konkretnej konstrukcji i konkretnego sposobu montażu możemy mówić o odporności ogniowej klapy (nigdy w stosunku do samego urządzenia).
1. Zakres normy (PN-EN 1366-2)
W niniejszej normie przedstawiono metodę określania odporności ogniowej przeciwpożarowych klap odcinających, instalowanych w elementach oddzielenia przeciwpożarowego (…) .
6.2.3 Sposób montażu w konstrukcji mocującej.
Należy poddać badaniu każdy deklarowany sposób montażu w każdej konstrukcji mocującej
6.2.4 Sposób montażu na powierzchni konstrukcji mocującej.
Należy poddać badaniu każdy deklarowany sposób montażu na powierzchni każdej konstrukcji…
6.2.5 Sposób montażu poza konstrukcją mocującą.
Należy poddać badaniu każdy deklarowany sposób montażu w pewnej odległości od każdej konstrukcji mocującej…
Czy oznacza to, że klapę należy przetestować w/na każdej ścianie (lub stropie), w jakiej chcemy ją zamontować w obiekcie budowlanym?
Odpowiedź znajdziemy w punkcie 13.7 normy PN-EN 1366-2, w rozdziale poświęconym zakresom bezpośredniego zastosowania wyników badania. Zgodnie z treścią wspomnianego punktu, wyniki badania mają zastosowanie jedynie do przegród tego samego typu (takich samych, jak poddane badaniu) lub o większej grubości, gęstości, z większą liczbą płyt.
Nietypowe konstrukcje wsporcze: ściana z konstrukcją drewnianą 
Nietypowe konstrukcje wsporcze: ściana lita drewniana 
Nietypowe konstrukcje wsporcze: ściana szachtowa 
Montaż kołnierz do kołnierza
W odpowiedzi na te uwarunkowania i wymogi TROX zaprojektował, wyprodukował i przebadał nową, uniwersalną przeciwpożarową klapę odcinającą FKA2-EU. Uniwersalność klapy to przede wszystkim możliwość stosowania w różnego typach konstrukcji wsporczych, jak standardowe sztywne lub podatne konstrukcje wsporcze, ścianki lekkie o konstrukcji stalowej i drewnianej, ścianki szachtów składające się z jednostronnie układanej płyty g-k na stelażu metalowym czy nawet ściany i stropy z litego drewna (o ile same mają odpowiednią ognioodporność). Minimalna grubość ściany sztywnej oraz podatnej z g-k, w stosunku do której uzyskano odporność EI 120 S to już 10 cm!
Z zachowaniem odległości montażowych
Kolejną barierą do pokonania, sprawiającą duży kłopot projektantom, to najmniejsza odległość jaka powinna być zachowana między dwoma sąsiadującymi klapami lub odległość do najbliższego stropu/ściany. Standardowe badanie (zgodnie z punktem 7.3) zakłada, że klapy będą montowane w odległości nie mniejszej niż 200 mm, a interpretacja wyniku takiego badania wg punktu 13.6 określa minimalne odstępy montażowe w praktyce jako 200 mm pomiędzy klapami oraz 75 mm od klapy do sąsiadującej przegrody.
13.6 Odstęp między przeciwpożarowymi klapami odcinającymi oraz między przeciwpożarowymi klapami odcinającymi a elementami konstrukcyjnymi.
Wynik badania (…) dwóch przeciwpożarowych klap odcinających, między którymi minimalny odstęp to 200 mm, w praktyce ma zastosowanie do minimalnego odstępu:
a) 200 mm między przeciwpożarowymi klapami instalowanymi w oddzielnych przewodach,
b) 75 mm między przeciwpożarową klapą a elementem konstrukcyjnym (ścianą/stropem).
To dość dużo, zwłaszcza jeśli musimy zmieścić się w niskiej przestrzeni stropu podwieszonego lub ścianie efektywnie wykorzystanego szachtu instalacyjnego z przewodami wentylacyjnymi nawiewnymi i wyciągowymi należącymi do różnych systemów.
TROX również i tu wychodzi naprzeciw oczekiwaniom użytkowników. Zmniejszenie tych odległości jest możliwe pod warunkiem przebadania klap na taką okoliczność.
7.3 Minimalny odstęp
Jeżeli jednak konkretny sposób montażu wymaga, aby odległość między przeciwpożarowymi klapami była mniejsza (niż 200 mm), klapy należy poddać badaniu przy minimalnym odstępie stosowanym w praktyce.
Nowa przeciwpożarowa klapa odcinająca FKA2-EU może być montowana w odległości już 60 mm klapa od klapy, czyli w praktyce kołnierz do kołnierza lub zaledwie 40 mm od sąsiadującej przegrody (ściany lub stropu). Maksymalna szerokość szczeliny montażowej (która również podlega ścisłej regulacji) zwiększona aż do 225 mm, bardzo często pozwala uniknąć kłopotliwej konieczności montowania kilkucentymetrowych belek nadproży lub słupków konstrukcyjnych pomiędzy kolejnymi urządzeniami.
Dowolność położenia osi siłownika umożliwia wykorzystanie unikatowych właściwości urządzenia odpowiednio do zaistniałej sytuacji.
Instalator nowej klapy FKA2-EU dostaje do wyboru kilka sposobów zakotwienia i uszczelnienia urządzenia w otworze montażowym. Poza tradycyjną zaprawą murarską mamy do dyspozycji wełnę mineralną lub specjalny zestaw montażowy ES nakładany na klapę, który wymaga jedynie przykręcenia w czterech rogach, a za doszczelnienie zestawu w otworze odpowiada specjalna, zintegrowana, pęczniejąca pod wpływem temperatury uszczelka obwodowa.
Uwaga! Indywidualnej cechy urządzenia, jaką jest możliwość zmniejszenia odległości montażowej pomiędzy dwoma sąsiednimi klapami, nie należy mylić z montażem klap w tzw. baterii, czyli zespołem klap podłączonych do jednego wspólnego przewodu, pracujących jako jedno duże urządzenie.
Dopuszczenie do montażu w baterii można uzyskać, wykonując badanie zgodnie z normą PN-EN 15882-2, gdzie w punkcie 5.2 znajduje się opis budowy odpowiedniego stanowiska testowego dla takiego przeznaczenia. Nowa klapa FKA2-EU jest systematycznie rozwijana jako produkt, przeszła już pomyślnie testy i będzie dopuszczona do pracy w baterii 4 klap o największym gabarycie tj. 1500×800, o łącznej powierzchni napływu 4,8 m2.
Przeciwpożarowa klapa odcinająca FKA2-EU to również możliwość zastosowania w bardzo niskich przestrzeniach technicznych takich, jak np. pokoje hotelowe. Wysokość typoszeregu klapy FKA2-EU zaczyna się już od 100 mm, co w połączeniu z możliwością montażu 40 mm od sufitu pozwala na przepisowe zainstalowanie urządzenia w przestrzeni o wysokości zaledwie 17 cm w świetle, uwzględniając wielkości obu kołnierzy klapy.
Przekrój klapy nieograniczony profilem oporowym (w zakresie wys. do 500 mm) to zmniejszenie hałasu oraz redukcja oporów przepływu wraz z kosztami eksploatacyjnymi instalacji.
Siłowniki 24 V lub 230 V, aktywacja w temperaturze 72°C lub 95°C, możliwość zamówienia wymiaru ze skokiem co 1 mm, to kolejne elementy świadczące zarówno o uniwersalności urządzenia, jak i jego wysokiej jakości i precyzji wykonania.
Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z produktem na naszych stronach www.trox-bsh.pl.