Zmiany dla prosumentów instalacji PV w Polsce

Od 1 kwietnia 2022 r. planowana jest zmiana systemu rozliczeń energii wytwarzanej przez prosumentów z ilościowego z wykorzystaniem opustów 1-0,8 oraz 1-0,7 (net metering), na wartościowy (net biling). Po wielomiesięcznej dyskusji, w tym konsultacjach publicznych nad rządowym projektem ustawy, projekt zmiany systemu rozliczeń prosumentów został skonkretyzowany w postaci poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy 1704 – link do ustawy: kliknij). Ustawa została uchwalona w dniu 29 października 2021 r.

Przyjęta przez Sejm RP ustawa wprowadza prosty mechanizm rozliczeń, który ma obowiązywać od 1 kwietnia 2022 r. Nadal będzie możliwe generowanie korzyści w okresie letnim, który charakteryzuje się dużym nasłonecznieniem.
W tym czasie każdy nowy prosument będzie mógł „naładować” swoje konto prosumenckie i następnie wykorzystywać zgromadzone środki przez okres 12 miesięcy, by pokrywać koszty zakupu energii elektrycznej w okresie zimowym.

W nowym systemie rozliczeń – net billing – prosumenci będą sprzedawać nadwyżki energii wprowadzane do sieci po ustalonej z góry stawce sprzedaży, za pobraną zaś energię będą płacić tak jak inni odbiorcy prądu. Będą też ponosić opłaty dystrybucyjne, z 15 proc. rabatem na opłatach zmiennych dystrybucyjnych dla energii wprowadzanej do sieci oraz zmagazynowanej tam przez osoby i podmioty niebędące przedsiębiorcami.
Nowy system rozliczeń ma wspierać wzrost autokonsumpcji energii wytworzonej przez prosumentów oraz rozwój rynku magazynów energii. Dlatego w przygotowywanej nowej edycji programu Mój Prąd, która ruszy w 2022 roku, przewidziane jest dofinansowanie zakupu magazynów energii elektrycznej, ciepła i chłodu, a także inteligentnych urządzeń służących zarządzaniu energią elektryczną. Zastosowanie takich rozwiązań pozwoli zmniejszyć zapotrzebowanie na energię w godzinach szczytowych i wpłynie na podniesienie bezpieczeństwa całego systemu.

Nowe zasady rozliczania prosumentów będą dotyczyć tych, którzy uruchomią instalacje po 1 kwietnia 2022 r. Ci zaś, którzy zostaną prosumentami do dnia wejścia w życie ustawy, będą rozliczani na dotychczasowych zasadach, czyli w systemie net metering przez 15 lat.

Dotychczasowy sposób rozliczania prosumentów, oparty o mechanizm opustów 1-0,8 oraz 1-0,7, został wprowadzony w lipcu 2016 r. Jego celem było zapewnienie prostego systemu, który zachęciłby gospodarstwa domowe do instalowania paneli fotowoltaicznych i stawania się prosumentami. Należy podkreślić, że prosument został zdefiniowany jako konsument energii elektrycznej, który produkuje ją na własne potrzeby. Tym działaniom od początku przyświecał cel zapewnienia oszczędności na rachunkach za energię elektryczną przy jednoczesnym wzroście wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Efektywność tego systemu rozliczeń przez kilka lat była jednak ograniczona. Pod koniec czerwca 2019 r. w Polsce funkcjonowało zaledwie 86 tysięcy prosumentów. Dopiero wprowadzony w lipcu 2019 r. program Mój Prąd, a następnie możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, przyspieszyły rozwój tego sektora, doprowadzając do powstania ok. 700 tysięcy prosumentów obecnie.

Wsparcie w postaci dopłat do instalacji fotowoltaicznych w wysokości 5 tys. zł, a od 1 lipca br. 3 tys. zł., okazało się ważnym bodźcem zachęcającym Polaków do zmiany podejścia i decyzji o produkcji energii elektrycznej na własne potrzeby. W większości przypadków taki poziom dotacji pokrywał ok. 15-20% kosztów inwestycyjnych.
Ponadto, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło projekt „Magazynowanie energii elektrycznej” adresowany do polskich przedsiębiorców. Budżet projektu w ramach programu Inteligentny Rozwój wynosi 12,9 mln zł. Jego celem jest znalezienie rozwiązań służących zapewnieniu zapotrzebowania na magazynowanie energii dla zastosowań domowych i przemysłowych, co wynika z jej nierównomiernej produkcji z OZE. Ważnym kierunkiem działań jest także wspieranie rozwoju instalacji hybrydowych.

Niezależnie od proponowanych reform w zakresie funkcjonowania rynku energii elektrycznej, podejmowane są działania na rzecz wzmocnienia sieci przesyłowych i dystrybucyjnych energii elektrycznej. Operatorzy Systemów Dystrybucyjnych (OSD) od wielu lat realizują działania, których celem jest umożliwienie przyłączenia jak największej liczby mikroinstalacji do sieci dystrybucyjnej. Mają one charakter długofalowy, co wiąże się m.in. z dużymi kosztami oraz realizacją zadań w długim okresie. Corocznie wydawane są duże środki na przyłączanie do sieci oraz jej rozbudowę i modernizację (w 2020 r. było to ponad 6,2 mld zł). Według uzgodnionych z prezesem URE planów rozwoju pięciu największych OSD i OSP wynika, że do 2025 roku, największe przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się dystrybucją i przesyłem energii elektrycznej w Polsce zainwestują prawie 52 mld zł w infrastrukturę sieciową. Zdecydowana większość tej kwoty zostanie przeznaczona na budowę, rozbudowę, modernizację i odtworzenie majątku sieciowego.

Główne źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Link do informacji: kliknij