Zasady i …błędy w wykonywaniu podejść kanalizacyjnych

Podejściami kanalizacyjnymi nazywamy odcinki przewodów kanalizacyjnych, które łączą przybory sanitarne z pionami kanalizacyjnymi w budynku. Przewody te układane powinny być ze spadkiem od 2 do 5%, idąc w kierunku pionu. Jedno podejście może obsłużyć kilka urządzeń sanitarnych, pod warunkiem iż będą one wyposażone w zamknięcia wodne (tzw. syfony). Wyjątkiem jest tu miska ustępowa, która powinna mieć oddzielne podejście, o ile nie pracuje w zespole.

Średnice przewodów kanalizacyjnych, z których wykonano podejście uzależnione są od rodzaju przyboru sanitarnego, do którego są one podłączone.
Średnice przewodów zależą  od rodzaju przyboru sanitarnych i wynoszą:
– 40 mm dla niewielkich umywalek;
– 50 mm dla standardowych umywalek, zlewozmywaków, brodzików, bidetów, wanien, pisuarów;
– 70 mm dla zespołu umywalek lub brodzików;
– 100 mm dla misek ustępowych.
Podstawową zasadą, którą należy kierować się podczas doboru średnicy przewodów jest to, aby średnica podejścia nie była mniejsza od średnicy wylotu z przyboru sanitarnego.

Domowa kanalizacja głównie z tworzywa

Obecnie do budowy wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej wykorzystywane są przede wszystkim systemy oparte na tworzywach sztucznych. Są to takie materiały, jak: PCV, HDPE, PP oraz ich konfiguracje z innymi materiałami mineralnymi specjalnie dodawane do tworzyw sztucznych w celu zwiększenia masy przewodów, z których wykonuje się kanalizację niskoszumową.
Oddzielną grupę tworzą przewody wykonane z żeliwa lub stali nierdzewnej.
Rury wykonane z polipropylenu cechuje wysoka odporność chemiczna, odporność na wysoką i niską  temperaturę oraz mały współczynnik rozszerzalności cieplnej. Materiał ten dobrze tłumi drgania, które są bardzo często przyczyną hałasu w instalacjach kanalizacyjnych.
Rury z PCV są odporne chemicznie, wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne oraz mają niski współczynnik rozszerzalności cieplnej.
Domowa instalacja kanalizacyjna w większości projektowana jest jako grawitacyjna – ścieki odprowadzane są w niej dzięki spadkom przewodów w kierunku pionów. Do budowy instalacji należy używać złączek i rur jednego producenta systemu. Uzyskujemy wówczas gwarancję na system oraz mamy pewność że wszystkie złączki i rury są ze sobą kompatybilne (typ uszczelki, grubość ścianek, rodzaj materiału, głębokość kielicha…).

Spadek rur

Poziome odcinki przewodów układa się zawsze ze spadkiem w kierunku przepływu ścieków. Minimalny spadek przewodów to 2-3%, czyli 2-3 cm na każdy metr bieżący przewodu kanalizacyjnego, nie powinno się układać przewodów ze spadkiem większym niż 15%.
Jeśli w podejściach kanalizacyjnych spadki będą zbyt małe lub co gorsza nie będzie ich w ogóle, to ścieki nie będą odpływać grawitacyjnie. Zaczną odkładać się zanieczyszczenia mechaniczne (piasek, włosy, fekalia, tłuszcze itp.) i w konsekwencji powstaną zatory.
Jeśli nie mamy możliwości poprawienia spadków istniejących, pozostaje tylko cykliczne udrażnianie przewodów za pomocą spiral mechanicznych.

Tabela Spadki przewodów odpływowych i podłączeń kanalizacyjnych

Średnica przewodu [mm]	Spadek minimalny [%]	Spadek maksymalny [%]
≤110	2	15
160	1,5	15

Wykonanie połączeń

Wykonanie połączeń wymaga szczególnej dokładności gdyż od tego zależy szczelność całej instalacji kanalizacyjnej. Rury należy przycinać pod kątem prostym do osi przewodu. Średnice do 50 mm można obcinać za pomocą obcinaka krążkowego do rur, natomiast większe należy obcinać w tzw. skrzynkach uciosowych (korytkach stolarskich). Cięcie za pomocą tych urządzeń daje gwarancję prostopadłości krawędzi rury do jej osi. Liczba kolanek, łuków oraz trójników powinna być ograniczona do minimum. Należy unikać stosowania do budowy instalacji tzw. rur harmonijkowych (elastycznych), chętnie używane przez instalatorów (bardzo ułatwiają montaż) są one doskonałym miejscem gromadzenia się zanieczyszczeń oraz bardzo zwiększają opory przepływu. Ponad to przewody elastyczne są narażone na ataki szczurów które bez żadnych problemów po prostu je przegryzają.

Połączenia kielichowe
Najczęściej stosowane są połączenia kielichowe. Aby uzyskać gwarancję szczelności połączenia, należy bosy koniec uciętej rury zfazować za pomocą pilnika oraz zwilżyć go, używając preparatu poślizgowego ewentualnie płynu do mycia naczyń. Zabronione jest tu stosowanie pokostu, olejów, smarów, które mogą rozpuścić uszczelki umieszczone w kielichu. Zwilżać należy tylko powierzchnie trące. Nie wolno wyciągać oringów lub uszczelek wargowych z kielichów i zwilżać ich preparatami poślizgowymi. Może to doprowadzić do wysunięcia się uszczelki z gniazda podczas połączenia i w konsekwencji przeciek w miejscu połączenia. Należy bezwzględnie przestrzegać, aby nie wciskać bosej końcówki maksymalnie do końca głębokości kielicha. Należy pozostawić ok. 5-10 mm luzu w kielichu w celu umożliwienia kompensacji wydłużeń przewodów na skutek wzrostu temperatury przepływających wewnątrz ścieków.

Odległości od pionu
Podczas wykonywania podejść kanalizacyjnych należ brać pod uwagę odległość od pionu kanalizacyjnego.
Pojedyncze podejście nie powinno być dłuższe niż 3 m. Jeśli zaistnieje konieczność wydłużenia podejścia niezbędne będzie zainstalowanie dodatkowych przewodów wentylacyjnych oraz rewizji, aby nie dochodziło do wyssania wody z syfonu znajdującego się na końcu podejścia. W przypadku niewielkich odstępstw od tej długości prawidłowe napowietrzanie podejścia może być zrealizowane za pomocą syfonów z zaworem napowietrzającym lub samych zaworów napowietrzających usytuowanych na końcu podejścia, lub w przypadku braku dostępu do przewodów zamontowanych na samym podejściu. Proszę pamiętać, aby króćce odpływowe urządzeń znajdujących się blisko posadzki były usytuowane jak najbliżej pionu.

Podejścia pod przybory sanitarne
Miska ustępowa powinna być usytuowana od pionu nie dalej niż 1 metr. Jeśli podejście jest dłuższe, powinno być dodatkowo wentylowane. Misek ustępowych nie podłącza się do  jednego podejścia razem z innymi przyborami.
Brodzik nie powinien być usytuowany od pionu nie dalej niż 3 m, zmian kierunku prowadzenia przewodów nie powinno być więcej niż 3.
Wanna nie powinna być oddalona od pionu nie dalej niż 2 m. Jeśli odległość jest większa niż 2 m  podejście powinno być wentylowane, lub jego średnice należy zwiększyć do 70 mm.
Należy unikać stosowania kolan i trójników o kącie 90°, lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch kolan o kącie 45° lub 67°plus 33°. Takie rozwiązanie zmniejsza opory przepływu oraz pozwala na łatwiejszą penetrację spirali hydraulicznej podczas czyszczenia. Przewody kanalizacyjne łączące urządzenia sanitarne z pionami powinny być włączane do nich  pod kątem większym niż 45°. Podejścia powinny mieć jak najmniej zmian kierunku prowadzenia przewodów. Wpusty odprowadzające wodę z posadzki powinny być podłączone do podejścia o tej samej średnicy co  wpust, najczęściej jest to 50 lub 110 mm. Przewody rurowe powinny być mocowane tuż pod kielichem w sposób wykluczający powstawanie w rurociągu naprężeń oraz pozwalający na kompensację wydłużeń. Do tego celu najlepiej jest stosować uchwyty tłumiące hałas z wkładkami z gumy profilowanej.  Przy zmianie średnicy przewodu na podejściu należy stosować mimośrodowe złączki redukcyjne, które trzeba zamontować tak, aby umożliwić przepływ powietrza w podejściu w kierunku przyboru sanitarnego (kielich o średnicy mniejszej od bosego końca powinien być zainstalowany u góry).