Muzeum Książąt Czartoryskich to jeden z najstarszych obiektów muzealnych w Polsce, szczególny pod względem znaczenia dla dóbr kultury narodu polskiego. Zgromadzone zbiory stanowią jedną z najcenniejszych kolekcji sztuki w Europie, mają charakter unikatowy i są bezcenne w wymiarze materialnym. Ochrona dziedzictwa kulturowego jest jednym z najwyższych priorytetów, toteż zabezpieczenie zbiorów muzeum przed pożarem czy kradzieżą stanowi ważny punkt działania tej placówki. Równie niebezpiecznym zjawiskiem, o którym należy szczególnie pamiętać, są wycieki i wynikające z nich uszkodzenia majątku.
Zalania są zjawiskami powszechnymi, mogącymi wystąpić w każdym rodzaju budynków. Jednakże obiekty takie, jak: muzea, galerie, archiwa, biblioteki czy też obiekty historyczne są szczególnie narażone na nieodwracalne zniszczenia, których w żaden sposób nie zrekompensuje wypłacone po fakcie ubezpieczenie.
Ryzyko zalania, z czego nie wszyscy zdają sobie sprawę, jest zdecydowanie bardziej realne niż ryzyko kradzieży czy pożaru. Na szczęście w obiektach takich, jak muzea czy galerie znajdują się osoby odpowiedzialne za ich kalkulację i ograniczenie. To na podstawie ich opinii podczas przeprowadzania prac remontowych w Muzeum Książąt Czartoryskich podjęto decyzję, że zostaną przeprowadzone również prace nad kompleksowym zabezpieczeniem przed zalaniem zgromadzonych artefaktów i historycznej infrastruktury budynków.
System detekcji wycieków z elektrozaworami Danfoss
Zalanie grozi nie tylko ze strony instalacji ciepłej i zimnej wody użytkowej. W obiektach tego typu występuje również instalacja hydrantowa, chłód pochodzący z wody lodowej/glikolu czy nawet zład centralnego ogrzewania.
Firma Andel Polska, współpracująca od wielu lat z Muzeum Narodowym w Krakowie i na wielu obiektach, podjęła się opracowania systemu detekcji wycieków cieczy również w Muzeum Książąt Czartoryskich.
System detekcji wycieków cieczy ANDEL jest rozwiązaniem stworzonym i zaprojektowanym po to, aby wykrywać wycieki cieczy w bardzo wczesnej, jeszcze kropelkowej fazie. Pozwala to na precyzyjne zlokalizowanie miejsca wystąpienia wycieku, a dzięki automatyzacji i integracji systemu z elektrozaworami Danfoss – całkowitą minimalizację ryzyka zalania.
– Muzeum Książąt Czartoryskich jest kolejnym obiektem, w którym wszelkie instalacje wewnątrzbudynkowe zabezpieczone są liniowymi czujnikami sensorycznymi, które podwieszone pod rurociągami oraz umiejscowione pod urządzeniami, wykrywają wyciek na całej swojej długości. Odpowiedni podział na strefy pozwala wysterować konkretny elektrozawór i odcięcie dopływu cieczy w dane miejsce na obiekcie, w celu wykluczenia możliwości rozprzestrzenienia się wycieku. Takie rozwiązanie pozwala na zachowanie pełnego bezpieczeństwa obiektu przed skutkami wycieków cieczy oraz uchronienie się przed stratami, które czasami sięgają wartości wielomilionowych – Karol Prost, konsultant z Andel Polska.
Nierozłącznym elementem systemu detekcji wycieków cieczy jest również wspomniane w powyższej wypowiedzi zabezpieczenie przed konsekwencjami takich zdarzeń.
Kluczową kwestię mają zawory elektromagnetyczne, których rolą jest bezzwłoczne odcięcie danych gałęzi instalacji, w której zarejestrowano wyciek. Stąd instalując elektrozawory, można kontrolować poszczególne sekcje wszystkich instalacji cieczowych w obiekcie.
Ze względu na wieloletnią sprawdzoną żywotność, niezawodną pracę oraz błyskawiczne działanie w obiekcie zastosowano zawory elektromagnetyczne firmy Danfoss. Wybór alternatywnych rozwiązań był praktycznie niemożliwy. Zawory elektromagnetyczne Danfoss od lat integrowane są z systemami detekcji wycieków ANDEL, nie tylko w Polsce, lecz także w wielu miejscach na świecie, między innymi w Wielkiej Brytanii, gdzie zabezpieczają większość najważniejszych muzeów brytyjskich, takich jak: Windsor Castle, Palace of Westminster czy Tate Modern. Doświadczenie zdobyte podczas pracy przy historycznych obiektach jednoznacznie wskazuje na właściwy wybór rozwiązań.
Zawory elektromagnetyczne z serwosterowaniem typu EV220B
EV220B 15–50 to uniwersalne 2/2-drożne zawory elektromagnetyczne z przyłączami od G1/2″ do G2″. Korpusy zaworów wykonane są z mosiądzu, mosiądzu DZR odpornego na odcynkowanie lub stali nierdzewnej zapewniają szeroki zakres zastosowań. Wbudowany filtr wewnętrzny do ochrony układu pilotowego, możliwość zmiany czasu zamykania zaworu oraz stopień ochrony cewki do IP67 gwarantują doskonałe działanie nawet w trudnych i niesprzyjających warunkach.
Specyfikacja techniczna:
• do wody, pary, oleju, sprężonego powietrza i innych podobnych mediów
• współczynnik Kv (dla wody): 4-40 m³/h
• przyłącze: od G ½ do G 2
• DN 15-50
• funkcja: NC (normalnie zamknięte) lub NO (normalnie otwarte)
• ciśnienie różnicowe: 0,3-16 bar
• temperatura medium: od -30 do 120°C
• temperatura otoczenia: maks. 80°C
• stopień ochrony: do IP67
• lepkość medium: maks. 50 cSt
• minimalizacja uderzeń hydraulicznych
• wbudowany filtr do ochrony układu pilotowego
• możliwość zmiany czasu zamykania i otwierania
• do cieczy i gazów neutralnych wersja EV220B NC lub NO z mosiądzu
• do cieczy, gazów neutralnych i lekko agresywnych wersja EV220BD NC z mosiądzu DZR odpornego na odcynkowanie
• do cieczy i gazów neutralnych i agresywnych wersja EV220BSS NC ze stali nierdzewnej
• dostępne wersje z gwintem NPT
EV220B 65-100 przystosowane są do pracy w wymagających aplikacjach, w których występują duże natężenia przepływu. Zawory te z powodzeniem mogą być stosowane jako zawory odcinające, zawory pierwszeństwa w instalacjach przeciwpożarowych oraz zawory służące do napełniania zbiorników. Długą oraz bezawaryjną pracę zapewnia wbudowany filtr układu pilotowego oraz konstrukcja zaprojektowana pod kątem minimalizowania uderzeń hydraulicznych.
Specyfikacja techniczna:
• do wody i innych podobnych mediów obojętnych
• współczynnik Kv (dla wody): 50–130 m³/h
• przyłącze kołnierzowe: 2 1/2, 3 i 4″
• DN 65-100
• funkcja: NC (normalnie zamknięte) lub NO (normalnie otwarte)
• ciśnienie różnicowe: 0,25-10 bar
• temperatura otoczenia: maks. 80°C
• stopień ochrony: do IP67
• lepkość medium: maks. 50 cSt
• minimalizacja uderzeń hydraulicznych
• wbudowany filtr wewnętrzny do ochrony układu pilotowego
Rola zaworów serii EV 220B w Muzeum Czartoryskich
W Muzeum wszystkie rurociągi zostały całościowo oczujnikowane, zapewniając pełne pokrycie instalacji, włączając w to, np. grzejniki centralnego ogrzewania czy centrale klimatyzacyjne. Czujniki są elementami wykrywającymi obecność wody w wybranych pomieszczeniach. Zawory elektromagnetyczne są elementem wykonawczym, odcinającym dopływ wody w momencie wykrycia zagrożenia zalaniem choćby jednego pomieszczenia. Zastosowane zawory elektromagnetyczne serii EV 220B to szczególna wersja zaworów wykonana ze specjalnego stopu mosiądzu DZR odpornego na korozję i odcynkowanie, z powodzeniem stosowanego do produkcji elementów armatury wodociągowej.
– Zawory elektromagnetyczne serii EV 220B, obecnie produkowane w „zielonej” fabryce Danfoss w Polsce, to urządzenia o najwyższych standardach jakościowych. Danfoss posiada produkty specjalnie dedykowane do instalacji budynkowych, a w szczególności do wody pitnej, spełniające wyśrubowane normy techniczno-materiałowe. Odnosi się to zarówno do korpusów jak i materiałów uszczelnień. Jako nieliczni spełniamy wymogi najnowszej wersji dyrektywy RoHS, eliminując niebezpieczne materiały jak ołów czy kadm, ale również zapewniając ponadprzeciętną odporność na korozję selektywną, co jest przypadłością zwykłego mosiądzu – Paweł Zmysłowski, starszy kierownik sprzedaży, Danfoss Poland Sp. z o.o.
Od momentu wykonania instalacji w Muzeum Czartoryskich każdy wyciek, który wystąpił na obiekcie, został zdiagnozowany we wczesnej fazie, dzięki czemu majątek w postaci zasobów muzeum pozostaje bezpieczny i chroniony przed wyciekami 365 dni w roku przez pełne 24 godziny każdego dnia. Zintegrowany system zabezpieczający przed skutkami zalania każdorazowo spełniał swoją rolę.
W systemach przeciwzalaniowych najbardziej kluczowym parametrem oprócz niezawodności jest błyskawiczne działanie.
Zawory serii EV 220B, z jednej strony zapewniają łagodne zamykanie, eliminując niebezpieczeństwa związane z uderzeniami hydraulicznymi a z drugiej strony, ich czasy reakcji często poniżej sekundy drastycznie ograniczają ilość cieczy wydostającej się z rozszczelnionej instalacji po sygnale z systemu.
– System detekcji wycieków cieczy zintegrowany z automatycznymi elektrozaworami stał się standardem w naszych obiektach. Po jego instalacji mamy pewność, że nasze zbiory chronione są we właściwy sposób i bez obaw pielęgnujemy dziedzictwo kultury narodowej. System we właściwy oraz natychmiastowy sposób informuje o potencjalnie niebezpiecznych zdarzeniach związanych z wyciekami – wyjaśnia Mariola Kulczyńska, Muzeum Książąt Czartoryskich.
Instalacja zintegrowanego systemu zabezpieczającego przed skutkami wycieków Andel-Danfoss wydaje się być obecnie koniecznością, co widać chociażby w kolejnych pozyskiwanych i remontowanych obiektach będących pod kuratelą MNK (Muzeum Narodowe w Krakowie).