Każdy z wiodących producentów grzejników na swój produkt udziela określonej gwarancji zazwyczaj zawartej w warunkach gwarancyjnych dołączanych do opakowania lub umieszczanej na stronie internetowej.
W większości przypadków jest to okres 10 lat, ale warto jednak zapoznać się z nimi szczegółowo, ponieważ są tam umieszczone dodatkowe, szczegółowe zapisy, pod jakimi warunkami ten okres jest wiążący dla obu stron.
Możemy się tam spotkać, że rzeczywiście gwarancja jest 10-letnia i liczona jest od daty zakupu przedmiotu. Dodatkową opcją, która jest często pomijana i zapominana, jest dokładny okres gwarancji, z którym się napotkamy u liderów rynku grzewczego, informujący nas, że rzeczywiście mamy 10 lat od daty zakupu, ale nie dłużej niż 11 lat od daty produkcji. Producenci z takim zapisem to sztab specjalistów i profesjonalistów, którzy są świadomi całego procesu od samego procesu jego wytworzenia aż do momentu zakupu. W ten sposób użytkownicy końcowi w pewien sposób otrzymują dodatkowo 365 dni ochrony.
Faktura lub paragon
Podstawowym dokumentem, który należy przedłożyć w przypadku złożenia reklamacji jest faktura zakupu lub paragon, na podstawie którego stwierdzić można czy reklamowany produkt zawiera się w okresie ochrony (gwarancji). Ale czy nie zdarzają się przypadki zagubienia tych dokumentów lub ich braku w przypadku, gdy zakupiono daną nieruchomość czy mieszkanie, a właściciel nie przekazał całej dokumentacji lub sami przyszli mieszkańcy o niej zapomnieli? Albo gdy użytkownik korzystał z usług instalatora, który wystawił mu fakturę na usługę bez wyszczególniania poszczególnych zakupionych grzejników? Co w takim przypadku zrobić? Jak producent odniesie się do braku dowodu zakupu? Wytwórcy urządzeń grzewczych robią to w bardzo prosty sposób ułatwiający im szybką identyfikację daty. A mianowicie na swoim produkcie umieszczają dokładną datę produkcji. W przypadku poziomych, stalowych grzejników płytowych taka data może być nadrukowywana komputerowo na dolnej, wewnętrznej krawędzi. Oprócz daty są tam także inne dane pozwalające danemu producentowi określić inne parametry, których analiza pozwala śledzić i ulepszyć procesy jakościowe i produkcyjne przez działy jakości i kontrolingu. Ta opcja jest także bardzo przydatna do sprawdzania wspomnianego powyżej okresu 11 lat, a także chroni danego producenta przed nieuczciwymi praktykami.
Uszkodzenia mechaniczne
Bardzo częstym powodem zgłaszanym jako reklamacja jest uszkodzenie mechaniczne. Najczęściej jest to uszkodzenie transportowe podczas przewozu urządzenia grzewczego z miejsca na miejsce oraz wielokrotnego przenoszenia z uwagi na długie łańcuchy dostaw zanim produkt trafi do końcowego odbiorcy (producent – dystrybutor (główny magazyn) – dystrybutor (oddział docelowy) – instalator – klient końcowy). Jak widać już w tym przypadku jest 5 miejsc, gdzie taki grzejnik jest przenoszony, ładowany i rozładowywany z transportu, a ten taki łańcuch może być jeszcze dłuższy. Należy przy tym pamiętać i mieć na uwadze, że na każdym z tych etapów należy zwracać szczególną czujność dotyczącą oględzin wizualnych, czy dane opakowanie przyjechało w nienaruszonym stanie i nie nosi śladów uszkodzeń. Pozwoli to na eliminację niepotrzebnych problemów i obarczania winą kolejnych odbiorców, że usterka została spowodowana w jego punkcie odbioru. Pamiętajmy, że odpowiedzialność producenta jest do etapu dostarczenia grzejnika do pierwszego punktu przeładunkowego, jakim jest magazyn centralny dystrybutora, a w przypadku stwierdzenia wgniecenia czy też uszkodzenia na dalszym odcinku procesu transportowego i złożeniu reklamacji zależeć już będzie od jego tzw. dobrej woli handlowej. Producenci nie odrzucają z zasady wszystkich takich reklamacji, ale mogą wymagać udowodnienia w postaci zachowania oryginalnego opakowania.
Przecież może zdarzyć się tak, w szczególności do bardziej wyszukanych i dekoracyjnych grzejników, że uszkodzenie nastąpiło na magazynie w wytwórcy, a zostało dopiero zauważone u klienta końcowego a opakowanie nie nosi żadnego znaku zniszczenia czy też przetarcia itp.
Gwarancja i rękojmia
Klient końcowy, który kupił jakąś rzecz ma według polskiego prawa sporo możliwości składania reklamacji. Warto z takimi prawami się zapoznać i być świadomym, co nam się należy i jaką ścieżkę obrać w przypadku składania roszczenia. Tym bardziej, że jak wiemy, przepisy się zmieniają i od początku tego roku weszły w życie nowe. Bardzo szczegółowo doprecyzowują one jakie prawa i obowiązki posiada osoba, która zakupiła towar i składa reklamację, rozróżnia miejsce wykonania transakcji czy to przez internet czy też w sklepie, hurtowni, itp. Jedną z ważnych kwestii jest możliwość złożenia roszczenia do producenta w ramach gwarancji oraz na drodze drugiej opcji, jakim jest rękojmia z opcjami do wyboru, np. zwrot gotówki.
Gwarancja to dobrowolne oświadczenie dotyczące jakości towaru złożone przez przedsiębiorcę, czyli gwaranta. Treść gwarancji powinna być sformułowana w sposób jasny i zrozumiały, w języku polskim. Gwarancja wskazuje obowiązki gwaranta i uprawnienia konsumenta w przypadku, gdy sprzedany towar nie ma właściwości określonych w oświadczeniu gwarancyjnym. W szczególności powinna zawierać takie informacje, jak: nazwa i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Polsce; czas trwania i zasięg terytorialny ochrony gwarancyjnej; uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady; stwierdzenie „Gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej”. Warto pamiętać, że obietnice złożone w reklamie są traktowane na równi z tymi zawartymi w oświadczeniu gwarancyjnym.
Natomiast rękojmia to tryb dochodzenia odpowiedzialności od przedsiębiorcy w związku z ujawnioną wadą fizyczną (niezgodnością z umową) lub prawną kupionego towaru konsumpcyjnego. Jeżeli konsument składa reklamację na podstawie rękojmi, podmiotem odpowiedzialnym za powstałe wady jest sprzedawca – i to do niego należy skierować pismo reklamacyjne.
W przypadku, gdy taka firma nie prowadzi już swojej działalności (bo to był, np. instalator prowadzący jednoosobową firmę) roszczenie należy skierować bezpośrednio do danego producenta.
Parametry czynnika grzewczego
W warunkach gwarancyjnych podawanych przez gwaranta wytwarzającego urządzenia grzewcze (w tym właśnie grzejniki) jednym z punktów jest fragment tekstu o parametrach fizykochemicznych, jakie powinna spełniać woda w instalacji. Grzejniki płytowe produkowane są w większości z blachy stalowej i są narażone na procesy korozyjne, które są najczęstszą przyczyna składania reklamacji podczas użytkowania. Aby służyły przez bardzo długi okres czasu, to w głównej mierze należy zadbać o właściwą jakość wody grzewczej i sprawdzić jej parametry. Najczęstszą przyczyną pojawienia się korozji wewnętrznej jest rozpuszczony w niej tlen. Głównym pierwiastkiem w stalowym materiale jest żelazo, które w przyrodzie występuje z innymi pierwiastkami, a w przeważającej ilości właśnie z tlenem. Dlatego zawsze będzie dążyło do absorbowania tlenu z powietrza lub z wody, w celu ustanowienia naturalnej równowagi – co będzie skutkowało tzw. utlenianiem żelaza. Powierzchnia grzejnika będzie pochłaniała tlen nie tylko z cząsteczek wody, ale także z mikropęcherzyków powietrza, które są rozpuszczone w niej w sposób naturalny. W wyniku tego procesu będzie się tworzył tlenek żelaza – tzw. rdza o charakterystycznym czerwonawym kolorze, co prowadzić będzie do pomniejszania się grubości ścianek urządzenia grzewczego. Po pewnym czasie proces ten może doprowadzić do pojawienia się małych otworów po jego zewnętrznej stronie, a tym samym do niebezpiecznego zdarzenia jakim jest zalanie mieszkania lub domu.
Jeżeli instalacja jest dobrze zabezpieczona przed wpływem zewnętrznym (np. cała instalacja jest zamontowana w układzie zamkniętym, tzn. zabezpieczona poprzez zamknięte przeponowe naczynie wzbiorcze) i nie następuje częste dopuszczanie świeżej wody to zawartość w niej tlenu ulegnie stopniowemu zmniejszeniu, tj. zachodzić będzie proces częściowego utleniania żelaza, którego skutkiem jest powstawanie czarnego magnetytu – wykazującego działania ochronne przed korozją.
Zgodnie z polską normą PN-93/C-04607 w zależności od zastosowanych materiałów w instalacji centralnego ogrzewania jest konieczność utrzymania odpowiednich wartości pH. Dla stali i miedzi optymalne wartości wahają się w granicach od 8,5 do 9,5; dla instalacji wykonanej z aluminium wartość pH jest mniejsza – sięga 8. Jednakże w praktyce, z uwagi na znaczną ilość urządzeń wykonanych z różnych materiałów, jest bardzo trudne określenie najbardziej optymalnej wartości pH dla całego systemu. Jeżeli mamy wątpliwości co do odczynu wody, warto zrobić badanie (np. poprzez pomiar za pomocą papierka lakmusowego), gdyż zdarzyć się może, że jej skład chemiczny sprzyjał będzie korozji wewnętrznej. W celu utrzymania właściwego środowiska konieczne jest dozowanie odpowiednich preparatów chemicznych korygujących nieprawidłową jej wartość. Kwestie doboru ilości tej substancji określa dany producent. Pod uwagę bierze się przede wszystkim pojemność wodną całej instalacji. Prawidłowa dobrana wielkość dodatku na pewno przyczyni się do poprawienia jej „żywotności”, natomiast pomyłka w drugą stronę – w stronę przedawkowania, może skutkować odwrotną reakcją i przyczynić się do spotęgowania procesów korozyjnych.
W przypadku kwestii spornych producent może zlecić wykonanie pomiaru właściwości fizykochemicznych odpowiednio wykwalifikowanej firmie zewnętrznej, której to raport będzie podstawą do rozstrzygnięcia i ustosunkowania się do danej reklamacji. Oczywiście sam gwarant może przeprowadzić swoje dochodzenie w celu znalezienia przyczyny powstania takiej korozji, wykonując czynności polegające na oględzinach całej instalacji lub też na zbadaniu w swoim zakresie reklamowanego produktu poprzez np. rozcięcie materiału i zajrzenia do jego wnętrza.
Prawidłowy montaż
Innym problemem jest korozja na zewnętrznej stronie powierzchni grzejnika. Aby uchronić go przed tym, jest on fabrycznie zabezpieczony poprzez odpowiednio trwające procesy chemiczne, np. podwójne malowanie – najpierw metodą zanurzeniową wykorzystującą zjawisko kataforezy a następnie poprzez malowanie proszkowe i wypalanie lakieru w piecu itp. Większość problemów z korozją zewnętrzną związana jest z niewłaściwym miejscem montażu i zamontowaniem go w wersji standardowej w pomieszczeniach o podwyższonej zawartości wilgoci, jak np. w łazience, gdzie w przypadku stalowego grzejnika płytowego powinna to być wersja ocynkowana. Oczywiście zdarzają się przypadki, że podczas procesu reklamacyjnego grzejnika z rdzą, wyszła prawda, że został on zamontowany w wersji standardowej. Oczywiste będzie, że reklamacja będzie odrzucona, ale może zdarzyć się tak, że dany producent w drodze dobrej woli handlowej wymieni użytkownikowi produkt na właściwy z koniecznością dopłaty wynikającej z różnicy wykonania wersji lub też reklamujący otrzyma ten sam nowy grzejnik z prośbą o podpisanie oświadczenia, że w przypadku tego samego rodzaju reklamacji na niego, nie będzie ona już pozytywnie rozpatrzona.
Odpowiednie czyszczenie
Grzejnik wymaga także odpowiedniego traktowania w czasie jego eksploatacji. Sprzątając pod grzejnikiem warto uważać, by nie uderzać go odkurzaczem czy kijem od mopa. Może to spowodować minipęknięcia czy zarysowania praktycznie niewidoczne gołym okiem, a z czasem mogące prowadzić do korozji. Grzejnik, który jest zakurzony można bez obaw czyścić wilgotną szmatką, jednak nie należy używać w tym celu środków czyszczących zawierających rozpuszczalniki, które mogą naruszyć powłokę lakierniczą pokrywającą grzejnik.
Wnioski
Reasumując, każdy producent daje na określony produkt gwarancję z wypisanymi warunkami, które należy spełnić od samego momentu zakupu aż po cały okres czasowy nim objęty. W przypadku jakiejkolwiek usterki powinno się ją zgłosić czy to bezpośrednio do wytwórcy czy też do firmy, gdzie dokonany był zakup. W trudnych przypadkach warto być w kontakcie ze sobą, ponieważ obu stronom zależy na tym, aby rozwiązać problem w zadowalający sposób. Jest to także możliwość do poszerzania wiedzy o przyczynach zaistniałego problemu. Każdy przedsiębiorca pragnie, aby opinie o jego produktach od użytkowników końcowych były bardzo dobre. Ale z drugiej strony nie zmienia to faktu, że użytkownik powinien zaznajomić się z warunkami gwarancyjnymi oraz warunkami stosowania, w jakich powinno pracować dane urządzenie.