IEO: Nieunikniony wzrost kosztów wytwarzania energii i taryf, silnie zróżnicowany w czasie i zniekształcony regulacjami
Największym problemem w polskiej energetyce jest trwały, wzrostowy trend kosztów. Przy ustawowo zamrożonych cenach energii w 2019 roku (na poziomie czerwca 2018 r.) i w sposób ciągły narastających kosztach, nie będzie możliwości uniknięcia wysokiego wzrostu cen w 2020 roku, przynajmniej dla firm, w szczególności dla MŚP i samorządów. Dalszy wzrost kosztów i cen energii (perspektywa 2-3 lat) będzie musiał być rozłożony na wszystkich odbiorców energii, w tym na gospodarstwa domowe, ale także na przemysł, rolników, spółki użyteczności publicznej i dodatkowo pociągnie za sobą wzrost cen żywności i usług dla ludności.
Instytut Energetyki Odnawialnej bazując na założeniach projektu KPEiK (który jest najbardziej aktualnym i wiążącym dokumentem kreującym przyszłość sektora energetycznego w Polsce) oraz uwzględniając istniejącą infrastrukturę, inwestycje oraz politykę energetyczną rządu RP, które są głównymi czynnikami decydującymi o kosztach, cenach i taryfach na energie elektryczną, przygotował model kosztów wytwarzania energii i prognozę średniorocznych cen energii elektrycznej („Średniookresowa prognoza kosztów wytwarzania i cen energii elektrycznej do 2040 roku”).
Przeprowadzona analiza prowadzi do jednoznacznych wniosków – nieunikniony jest bezwzględny wzrost kosztów wytwarzania energii i taryf. Sumaryczny koszt generacji energii stabilnie wzrasta, osiągnie 80 mld zł’18 (ceny stałe z 2018 roku, bez inflacji) w 2040 roku i będzie musiał być przeniesiony w taryfach dla odbiorców energii.
Wzrost cen energii najpierw spowodowany jest głównie przez ceny uprawnień, w dalszym okresie przez nakłady inwestycyjne. Przy istniejących założeniach KPEiK największe wzrosty kosztów wytwarzania energii dokonały się częściowo w 2018 roku, koszty rosną nadal (nawet jak w pełni nie mają przełożenia na ceny, które wzrosną spektakularnie w 2020 roku). Z uwagi na długoterminowe skutki wcześniejszych decyzji, nawet ewentualna zmiana kosztotwórczej polityki energetycznej nie wpłynie istotnie na zmianę wyników prognozy kosztów, przynajmniej do 2030 roku.
Jednocześnie jednak analizy potwierdziły, że nawet pozostając w ramach miksu energetycznego zaproponowanego w KPEiK (nie zmieniając go na bardziej efektywny), istnieje możliwość dalszej optymalizacji w zakresie energetyki odnawialnej, której wprowadzanie do miksu energetycznego i pełne wykorzystanie obniża koszty energii. Nawet nie zmieniając miksu, ale zakładając bardziej realny rozwój technologiczny oraz wpisanie krajowej polityki energetycznej w stabilne ramy polityki UE niosące niższe ryzyko ekonomiczne i inwestorskie, możliwe jest obniżenie jednostkowych kosztów wytwarzania o 3,7% w 2026 roku i do 8,5% w 2040 roku. W zaproponowanym miksie energetycznym każdy ewentualny dodatkowy megawat mocy wiatrowej lub fotowoltaicznej obniża koszty energii z krajowego systemu energetycznego.
Więcej na www.ieo.pl