Przegląd instalacji solarnej

Kiedy powinno się wykonać przegląd instalacji solarnej – przed, czy po zimie?  Jakie właściwości płynu solarnego się sprawdza i jak te badania przeprowadzić ?

Instalacja solarna pracuje w znacznym zakresie temperatury i ciśnienia, zdecydowanie większym niż typowa instalacja grzewcza budynku. Temperatura pracy w instalacji solarnej sięga od wartości ujemnych (rzędu -20^oC) do wysokich ok. 160÷180^oC dla kolektorów płaskich i powyżej 200^oC dla kolektorów próżniowych (w stanach stagnacji). Prawidłowo dobrana instalacji solarna, pracuje w praktyce bezobsługowo, a ewentualne przegrzewy (stagnacje) powodujące parowanie czynnika grzewczego w kolektorach słonecznych nie zagrażają elementom instalacji. W przypadku jednak częstych przegrzewów (np. przewymiarowana powierzchnia kolektorów słonecznych, instalacja na wspomaganie ogrzewania budynku, długie okresy przestoju – braki w odbiorze ciepła z instalacji solarnej), istnieje zagrożenie dla trwałości czynnika grzejnego, którym najczęściej są glikole propylenowe.

Glikol propylenowy stosowany w  instalacjach solarnych, jak np. Tyfocor LS lub G-LS, jest odporny na zamarzanie do -28^oC. Jednak po wpływem częstych przegrzewów powyżej 170^oC, jako organiczny związek, ulega on rozpadowi. Molekuły glikolu rozczepiają się i łączą z innymi obecnymi wewnątrz instalacji. W ten sposób tracone są własności antykorozyjne glikolu. Dodatkowo też tworzą się osady, w skrajnych przypadkach blokując przepływ w instalacji solarnej. Pierwszą widoczną oznaką degradacji glikolu jest zmiana jego koloru z jasnego (np. fioletowy Tyfocor G-LS lub różowy Tyfocor LS) na ciemny (jasno- i następnie ciemnobrązowy).

Czy instalacja solarna może zamarznąć? Zdarzają się znane takie przypadki, ale jedynie w sytuacji, gdy glikol uległ degradacji. Dlatego też przegląd instalacji solarnej powinien być wykonywany każdego roku po okresie letnim. W ten sposób eliminuje się ryzyko zamarznięcia uszkodzonego, „rozwarstwionego” glikolu.

Badanie właściwości glikolu polega na sprawdzeniu odczynu kwasowego pH. W przypadku np. Tyfocor LS/G-LS odczyn pH wynosi od 9 do 10,5. Jeżeli jego wartość spadnie poniżej 7, glikol należy bezwzględnie wymienić, gdyż utracił on swoje własności antykorozyjne.

Drugim badaniem, jest określenie odporności glikolu na zamarzanie. Sprawdza się ją refraktometrem. Refrakcja, czyli załamanie światła, pozwala na stwierdzenie zawartości wody w czynniku grzejnym. Ocena odporności na zamarzanie jest ułatwiona, gdy do refraktometru przeznaczonego dla badania glikolu w instalacji solarnej, dołączony jest wykres zależności temperatury zamarzania od zmierzonego współczynnika załamania światła. W ten sposób można łatwo określić temperaturę zamarzania glikolu i gdy odbiega ona znacznie od początkowej (-28^oC), należy dokonać jego wymiany na nowy.

Glikol taki jak Tyfocor LS/G-LS jest przewidziany na okres około 10 lat pracy, w prawidłowo eksploatowanej instalacji solarnej. Im trudniejsze będą warunki pracy instalacji, tym więcej uwagi należy zwracać na jej elementy, a w szczególności na stan czynnika grzejnego – glikolu. Przegląd instalacji solarnej można w dogodny sposób połączyć z corocznym przeglądem kotła grzewczego u progu okresu grzewczego.