Mimo skomplikowanych procedur i początkowo niejasnych zasad udzielania dotacji Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udało się zainteresować dopłatami do kolektorów słonecznych sporą rzeszę właścicieli domów i wspólnot mieszkaniowych. Banki, które najszybciej wystartowały z ofertą kredytów z dotacją, już na początku października musiały wnioskować o zwiększenie puli pieniędzy na ten rok. Rozpatrzonych zostało około 1000 wniosków o dotację. Od lipca br. ruszył program dotacyjny Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) z dopłatami do zakupu i montażu instalacji kolektorów słonecznych dla osób fizycznych.Celem programu jest promowanie wykorzystania źródeł odnawialnych do produkcji energii cieplnej w gospodarstwach domowych oraz ograniczenie emisji CO2. NFOŚiGW liczy na to, że dzięki takim działaniom wzrośnie świadomość społeczna na temat ekologicznych i odnawialnych źródeł energii i ich zastosowania przez właścicieli budynków mieszkalnych. Dotacja NFOŚiGW w wysokości 45% jest częściową spłatą kapitału kredytu zaciągniętego na instalację kolektorów słonecznych, służącą wyłącznie do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Dla kogo dotacje?
O dopłaty mogą się ubiegać osoby fizyczne posiadające prawo do dysponowania jedno- lub wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym (tj. własność, współwłasność, wieczyste użytkowanie, użytkowanie, najem, dzierżawa) oraz wspólnoty mieszkaniowe, których budynki nie są podłączone do miejskiej sieci cieplnej. Budynek, w którym mają zostać zainstalowane kolektory słoneczne, nie może być przeznaczony na wynajem oraz wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej na powierzchni przekraczającej 50% powierzchni całkowitej budynku. Jeśli jednak przedmiotowy budynek służy do tego celu, ale w części mniejszej niż 50%, to koszty kwalifikowane do dotacji pomniejszane są proporcjonalnie do powierzchni, na której prowadzona jest działalność gospodarcza. Ta sama zasada dotyczy budynków przeznaczonych pod wynajem. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że samo zarejestrowanie firmy poddanym adresem nie stawia potencjalnego beneficjenta na straconej pozycji. Chodzi tu przede wszystkim o to, żeby efekty dofinansowanych przedsięwzięć nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej.
Dotacja jako dopłata do kredytu
Dotacja jest udzielana tylko w formie dopłaty do kredytu, więc nie ma możliwości otrzymania dotacji bez podpisania umowy kredytowej w jednym z banków współpracujących z NFOŚiGW. Z punktu widzenia osoby zainteresowanej dotacją jest to rozwiązanie skomplikowane i zniechęcające do skorzystania z dopłaty. Szczególnie w przypadku osób z dużym kredytem hipotecznym lub osób, które nie mają zdolności kredytowej, ale dysponują gotówką na solary. NFOŚiGW wybrał takie rozwiązanie, żeby wykorzystać dużą liczbę oddziałów banków szczególnie w małych miejscowościach w całym kraju oraz żeby banki przejęły odpowiedzialność za kontrole i monitorowanie spełniania warunków otrzymania dotacji u beneficjentów.To jednak generuje koszty, które w rzeczywistości pomniejszają kwotę dotacji.
W których bankach?
Kredyty z 45% dopłatą oferowane są w placówkach banków oraz ich banków zrzeszonych, które podpisały umowy z NFOŚiGW. Łącznie jest to około 4,5 tysiąca lokalizacji. I chociaż program dotacyjny ruszył już w lipcu, szereg banków jest dopiero w fazie wdrażania tego produktu, co czasami przyczynia się do udzielania błędnych i nierzetelnych informacji. Biurokracja związana z pozyskaniem kredytu, duża liczba dokumentów i załączników oraz nieuniknione koszty bankowe mogą zniechęcać i zrażać potencjalnych beneficjentów.Często firmy instalacyjne dla swoich klientów proponują pomoc w przygotowaniu dokumentów bankowych do kredytu.
Banki współpracujące z NFOŚiGW to:
– Bank Ochrony Środowiska SA;
– Bank Polskiej Spółdzielczości SA oraz zrzeszone Banki Spółdzielcze (grupa BPS);
– Gospodarczy Bank Wielkopolski SA oraz zrzeszone Banki Spółdzielcze (Spółdzielcza Grupa Bankowa);
– Mazowiecki Bank Regionalny SA oraz zrzeszone Banki Spółdzielcze;
– Krakowski Bank Spółdzielczy;
– Warszawski Bank Spółdzielczy.
Dotacja w praktyce, czyli dopłata do instalacji kolektorów słonecznych dla przeciętnego domu jednorodzinnego
Dotacja w wysokości 45% brzmi obiecująco, jednak patrząc na sprawę realnie i podliczając wszystkie koszty otrzymania tej dotacji można się nieco zniechęcić. Łatwo jest jednak sprawdzić, czy to my po wzięciu dotacji nie będziemy musieli do interesu dopłacić, bo i z takimi opiniami się spotkałem. W przypadku standardowej instalacji solarnej dla 4-osobowej rodziny, instalacji kosztującej średnio z montażem około 15 000 zł brutto, można przyjąć, że mieścimy się w kosztach kwalifikowanych i otrzymamy dotację w wysokości 6750 zł. Tę kwotę ujawnimy w formularzu PIT na koniec roku i zapłacimy podatek zgodnie z naszym progiem podatkowym; załóżmy, że dla większości będzie to 18%, czyli podatek wyniesie 1215 zł. Otrzymując kredyt na 100% wartości, zapłacimy prowizję w wysokości około 4% – 600 zł. Jeśli po uruchomieniu kredytu spłacimy połowę kwoty od razu, przez następne 2 miesiące, dopóki nie otrzymamy dotacji, będziemy płacić odsetki w wysokości około 63 zł miesięcznie. Podliczając ostatecznie: nasze 6750 zł stopnieje o około 2000 zł kosztów uzyskania dotacji, co ciągle będzie stanowić 32% rzeczywistej dopłaty do naszej inwestycji.
Jak obliczyć wysokość dotacji?
Wysokość kredytu z dotacją najczęściej wynosi 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, przy czym maksymalny koszt kwalifikowany do dotacji oblicza się, mnożąc powierzchnię całkowitą kolektorów [m2] przez 2500 zł/m2. Wynik jest górną granicą podstawy do obliczenia dotacji w przypadku, gdy koszt inwestycji jest wyższy. Kiedy jednak cena zakupu i montażu systemu solarnego nie przekracza tej kwoty, wtedy dotację można otrzymać do całej inwestycji. W skład kosztów kwalifikowanych może wchodzić:
– sporządzenie projektu budowlano-wykonawczego;
– zakup: kolektorów słonecznych, zasobnika ciepłej wody użytkowej, automatyki, aparatury pomiarowej i instalacji, ciepłomierza;
– montaż zestawu.
Kwota kredytu może przewyższać wysokość kosztów kwalifikowanych. Jednak dotacją objęta jest wyłącznie część kredytu wykorzystana na koszty kwalifikowane przedsięwzięcia.
Formy realizacji kredytu
Kredyt jest realizowany w formie bezpośredniego przelewu na konto wykonawcy instalacji czy sprzedawcy urządzeń na podstawie rachunków przedstawionych w banku po zakończeniu inwestycji (możliwe jest uruchamianie kredytu z dotacją w transzach). Klient więc nie musi wykładać
swoich pieniędzy. Korzysta z kredytu, który w 45% zostanie spłacony dotacją. Po dostarczeniu do banku protokołu odbioru instalacji solarnej bank ma dwa miesiące na wystąpienie do NFOŚiGW o wypłatę dotacji. Część niepokrytą przez dotację można spłacić jednorazowo przed zakończeniem umowy kredytowej bez dodatkowych kosztów i prowizji. Warto też wiedzieć, iż od udzielonej dotacji należy zapłacić podatek dochodowy. Dofinansowaniem mogą być objęte koszty kwalifikowane poniesione od daty złożenia wniosków o kredyt z dotacją, przedsięwzięcie natomiast nie może być zakończone
przed zawarciem umowy kredytu. Oznacza to, że kolektory słoneczne, bądź cała instalacja, która została zakupiona i wykonana wcześniej, nie podlegają dopłacie.
Wymagania odnośnie:
• wykonawcy
Montażu instalacji kolektorów słonecznych może dokonać wykonawca, który:
– posiada uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi w zakresie sieci, instalacji i urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych i gazowych oraz jednocześnie posiada certyfikat/świadectwo w zakresie doboru i montażu instalacji kolektorów słonecznych, wydane przez producenta kolektorów słonecznych LUB,
– jest przedstawicielem podmiotu posiadającego certyfikat autoryzacji w zakresie doboru i montażu instalacji kolektorów słonecznych, wydany przez producenta kolektorów słonecznych LUB,
– posiada świadectwo kwalifikacyjne, uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru lub eksploatacji, wydawane na podstawie rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (DzU Nr 89, poz. 828 z późniejszymi zmianami) – w zakresie niezbędnym dla instalacji i jednocześnie posiada certyfikat/świadectwo w zakresie doboru i montażu instalacji kolektorów słonecznych, wydane przez producenta kolektorów słonecznych.
• kolektorów
Nie tylko specjaliści, ale również i same kolektory słoneczne muszą legitymować się odpowiednim certyfikatem. Może to być aktualny certyfikat zgodności z PN-EN-12975-2 lub nie starszy niż 5 lat europejski certyfikat „Solar Keymark”, koniecznie przetłumaczony na język polski przez tłumacza przysięgłego.
Jakie dokumenty złożyć?
Wszystkie potrzebne wnioski oraz spis niezbędnych dokumentów mają banki, a wnioski o kredyt z dotacją są dostępne w ich placówkach. Na prośbę klienta mogą zostać przesłane drogą elektroniczną. Wraz z wnioskiem o dotację oraz wnioskiem o kredyt, należy dołączyć:
– dowód na posiadane prawo do dysponowania nieruchomością (aktualny odpis z księgi wieczystej),
– umowę z wykonawcą instalacji,
– dokumenty dotyczące wynajmu lub działalności gospodarczej prowadzonej w budynku,
– świadectwo uprawnień montażysty,
– odpowiedni certyfikat dotyczący kolektorów słonecznych oraz
w przypadku gdy do realizacji przedsięwzięcia potrzebne jest pozwolenie na budowę należy również dołączyć:
– projekt budowlano-wykonawczy rozwiązania technologicznego dotyczący montażu instalacji kolektorów słonecznych do przygotowania ciepłej wody użytkowej (wymagany dla wspólnot mieszkaniowych) wraz z kosztorysem przedsięwzięcia, zgodnego z wymogami/zaleceniami stawianymi przez producenta lub dostawcę kolektorów słonecznych.
Jeśli dla wykonania inwestycji nie wymagane jest pozwolenie na budowę, wnioskodawca składa:
– ofertę posiadającą znamiona projektu, w której zawarty jest schemat instalacji, opis techniczny, kosztorys i dane dotyczące sprawności i skuteczności instalacji solarnej LUB,
– projekt instalacji kolektorów słonecznych do przygotowania ciepłej wody użytkowej, zawierający w szczególności schemat przedmiotowej instalacji i opis techniczny, parametry techniczne, w tym dane dotyczące sprawności i skuteczności tej instalacji wraz z kosztorysem przedsięwzięcia.
Należy zaznaczyć, że tylko w szczególnych przypadkach, jak montaż kolektorów na budynkach objętych opieką konserwatora zabytków, wymagane jest pozwolenie na budowę lub zgłoszenie o zamiarze rozpoczęcia robót. Dla zdecydowanej większości inwestorów wystarczy oświadczenie z odpowiedniego urzędu, że do realizacji przedsięwzięcia nie jest wymagane zarówno pozwolenie na budowę, jak i zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych.
Po 4 miesiącach działania dotacji na kolektory słoneczne…
Okres ten można podsumować następująco: wygląda na to, że bezprecedensowy w skali naszego kraju program dofinansowań odnawialnych źródeł energii dla osób fizycznych odniesie sukces. Wszyscy z branży już zacierają ręce z myślą o tym, co przyniesie wiosna. Mam nadzieję, że NFOŚiGW nie spocznie na laurach i pójdzie za ciosem, organizując kolejne programy dotacyjne na odnawialne źródła energii
dla przeciętnego „Kowalskiego”.
Autor: Piotr Szygenda
Właściciel firmy DotacjeNaSolary.pl zajmującej się dostawą i montażem kolektorów słonecznych oraz świadczącej usługi dla producentów i firm instalatorskich polegających na doradztwie w zakresie programu dotacyjnego NFOŚiGW na kolektory słoneczne oraz na przygotowywaniu dokumentów bankowych dla ich klientów.
