Ceny kanalizacji i szamba w gospodarstwach domowych

Porównajmy, co się bardziej opłaca?

Jednostkowa ilość ścieków przypadającą na mieszkańca w ciągu doby wynosi 150 l/d  i dokładnie odpowiada średniej wartości przeciętnych norm zużycia wody dla domów z wodociągiem, WC, łazienką i dostawą ciepłej wody z elektrociepłowni, kotłowni osiedlowej lub blokowej – zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie norm zużycia wody, tabela 1.
 
Zasadniczo ilość odprowadzanych ścieków należałoby ustalić na podstawie wskazań odpowiedniego urządzenia pomiarowego na przyłączu kanalizacyjnym. Ponieważ urządzenia pomiarowe nie są jednak powszechnie stosowane, w praktyce ilość odprowadzonych z nieruchomości ścieków ustalana jest wyłącznie na podstawie ilości pobranej wody, zmierzonej przez wodomierz.
Zauważmy, że stosowany równoważnik nie może być do końca prawdziwy! Dlaczego? Weźmy pod uwagę wodę, która wykorzystywana jest na inne cele użytkowe, jak mycie samochodu, podlewanie ogrodu czy trawnika. Dla tego konkretnego zastosowania, woda nie trafia przecież do kanalizacji, co więcej – zostaje „zgubiona” lub wg określenia z literatury fachowej „bezpowrotnie zużyta”. Istnieje co prawda możliwość, aby  ilość odprowadzonych ścieków była ustalana jako ilość wody pobranej, a następnie pomniejszonej o ilość wody bezpowrotnie zużytej, ale wymaga to zainstalowania na własny koszt dodatkowego wodomierza ‑ podlicznika.

Co o ściekach mówi statystyka*? 

– długość sieci wodociągowej osiągnęła w Polsce ponad 292 tys. km, a liczba przyłączy prawie 5,4 mln (w stosunku do 2013 r. długość wybudowanej lub przebudowanej sieci wodociągowej zwiększyła się o 4,8 tys. km, przy jednoczesnym wzroście liczby przyłączy do budynków o ponad 99 tys. szt.);
– przeciętne zużycie wody przez gospodarstwa domowe wyniosło 31,1 m3 na 1 mieszkańca, przy czym w miastach było to 33,9 m3, a na obszarach wiejskich 26,8 m(w porównaniu z 2013 r. zużycie wody przez gospodarstwa domowe nieznacznie spadło, tj. o 0,2 m3, w miastach odnotowano spadek zużycia o 0,1 m3 na 1 mieszkańca, podczas gdy na obszarach wiejskich zaobserwowano wzrost o 0,5 m3);
– sieć kanalizacyjna była ponad dwukrotnie krótsza od sieci wodociągowej i wyniosła prawie 143 tys. km;
– z gospodarstw domowych odprowadzono siecią kanalizacyjną ok. 906 hm3 ścieków, z czego ok. 88% stanowiły ścieki odprowadzone z terenów miejskich(w porównaniu z 2013 r. ilość ścieków odprowadzonych siecią kanalizacyjną z gospodarstw domowych w miastach spadła o prawie 7,6 hm3, przy jednoczesnym wzroście o 1,0 hm3 na terenach wiejskich);
– na obszarach kraju o niewystarczająco rozwiniętej infrastrukturze kanalizacyjnej  funkcjonowały inne urządzenia odprowadzające ścieki w ilości 2 373 tys. ‑ zbiorniki bezodpływowe i przydomowe oczyszczalnie ścieków, jako tańsza alternatywa budowy sieci kanalizacyjnej, z czego ok. 92% stanowiły zbiorniki bezodpływowe, tzw. szamba;
– od kilku lat obserwowany jest systematyczny spadek liczby zbiorników bezodpływowych, zwiększa się natomiast liczba przydomowych oczyszczalni ścieków (liczba zbiorników bezodpływowych spadła z około 2 257 tys. w 2013 r. do 2 192 tys. w 2014 r. o 2,9%, podczas gdy liczba przydomowych oczyszczalni ścieków wzrosła z około 155 tys. w 2013 r. do około 181 tys. w 2014 r. o 17,0%);
– od właścicieli zbiorników bezodpływowych odebrano ok. 22,9 hm3 nieczystości ciekłych (spadek o 1,1% w stosunku do 2013 r.), co odpowiada ok. 2,5% ogólnej ilości ścieków odprowadzonych siecią kanalizacyjną do oczyszczalni ścieków.

*dane GUS Infrastruktura komunalna w 2014 r.

Obowiązkowe opłaty za wodę i ścieki

Zapewne zgodzimy się wszyscy, że woda i ścieki stanowią nierozłączne media każdego gospodarstwa domowego. Jednym z obowiązków właścicieli nieruchomości mieszkalnych jest pokrywanie zobowiązań wobec dostawców tych mediów, dlatego przyjrzymy się bliżej, na czym polegają rozliczenia i ile kosztują przeciętnego Polaka. Opłaty nie są wszędzie bowiem takie same…

O ile źródło zaopatrzenia w wodę, można powiedzieć jest „jedno”, tak w przypadku organizacji odbioru ścieków, temat może być realizowany na dwa sposoby: przy odprowadzeniu do kanalizacji lub do zbiorników bezodpływowych. Skąd biorą się dwie perspektywy radzenia sobie ze ściekami? Zbiorniki na nieczystości ciekłe, określane mianem „szamb”, mogą być stosowane tylko w uzasadnionych przypadkach, tzn. na działkach budowlanych niemających możliwości przyłączenia do sieci kanalizacyjnej, przy czym
nie dopuszcza się ich stosowania na obszarach podlegających szczególnej ochronie środowiska i narażonych na powodzie oraz zalewanie wodami opadowymi, co wprost regulowane jest rozporządzeniem ministra infrastruktury, w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Sposób rozliczenia i cena 

Rozliczenia za zbiorowe odprowadzanie ścieków do kanalizacji prowadzone są przez przedsiębiorstwa/zakłady wodociągowo-kanalizacyjne i należności za ścieki ustala się jako iloczyny taryfowych cen i stawek opłat (netto i brutto) oraz odpowiadającej im ilości pobranej wody.
Przypomnijmy, że punkt odniesienia w rozliczeniu ścieków stanowi woda.
Ilość wody dostarczonej do nieruchomości określa się na podstawie wskazania wodomierza Fot. 2, a w przypadku jego braku ‑ w oparciu o przeciętne normy zużycia wody podane we wspomnianym wcześniej rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie przeciętnych norm zużycia wody (Dz.U. 2002 Nr 8 poz. 70).

Poniżej krótki algorytm rozliczenia ścieków w odniesieniu do pobranej wody. Rozpatrujemy tylko przypadek nieruchomości posiadających wodomierze:

   W kroku 2. określamy opłatę za zużytą wodę na dany lokal


Dokładne zasady ustalania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków regulowane są ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858).

Taryfy cen, to nic innego jak skalkulowane niezbędne przychody, potrzebne do pokrycia planowanych w danym roku kosztów za usługi przedsiębiorstwa, w tym kosztów związanych z jego zyskiem, ale również z programami inwestycyjnymi, planami rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. W cenie metra sześciennego wody i ścieków,
zawarty jest również podatek.

Taryfy w dalszej kolejności podlegają zatwierdzeniu w drodze uchwały rady gminy lub miasta. Jeżeli taryfy zostały sporządzone niezgodnie z obowiązującymi przepisami, rada gminy lub miasta może odmówić ich przyjęcia. Prawo również zezwala, aby rada podjęła uchwałę o dopłacie dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług. Dopłatę, gmina lub miasto przekazuje przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu.
Jako ciekawostkę podam przykład miasta Zielona Góra w województwie lubuskim, które dla swoich mieszkańców uchwałą Rady Miasta wprowadziło dopłatę w wysokości 0,85 zł do ceny  netto za 1 m³ odprowadzanych ścieków dla gospodarstw domowych. Od 1 kwietnia 2016 roku  dla gospodarstw domowych z uwzględnieniem dopłaty, cena za 1 m³ odprowadzanych ścieków wynosi netto 5,57 zł, tj. 6,02 zł brutto, zamiast 6,42 zł za 1 m3 – netto, tj. 6,93 zł za 1 m3 brutto.

Pełna wersja artykułu w wersji PDF

Bezpłatna prenumerata